Veranderingen in eisen en toezicht in verband met RNQP-status ToBRFV
De NVWA kondigde op 10 oktober aan dat de regelgeving voor Tomato brown rugose fruit virus (ToBRFV) wijzigt. Vanaf 1 januari 2025 vervallen de EU-noodmaatregelen en wordt ToBRFV een Regulated Non-Quarantaine Pest (RNQP). Er blijven nog wel eisen van kracht voor het in het verkeer brengen van zaden en jonge planten. In dit vakbericht lichten we op hoofdlijnen toe wat de gevolgen zijn van de wijzigingen.
Einde meldings- en uitroeiingsplicht
De uitroeiingsplicht voor dit organisme vervalt. Dit houdt in dat bedrijven waar ToBRFV is vastgesteld, niet meer onder toezicht zullen staan. Er is geen plicht meer om plannen van aanpak te delen en er gelden geen eisen meer voor de afvoer van besmet materiaal. De opgelegde beschikkingen komen automatisch te vervallen per 1 januari 2025. Het is aan de eigenaar of gebruiker van een besmette locatie om een aanpak te kiezen om dit virus te bestrijden. Ook is het niet meer nodig om een ToBRFV-verdenking te melden bij de autoriteiten.
Eisen voor het in het verkeer brengen van uitgangsmateriaal
Er gelden na 1 januari 2025 nog wel eisen voor het in het handelsverkeer brengen van uitgangsmateriaal van tomaat en niet-resistente paprikarassen. Zaadpartijen mogen alleen binnen de Europese Unie (EU) in de handel worden gebracht en een plantenpaspoort krijgen als ze uit een land komen dat vrij is van ToBRFV, of als het zaad is getoetst en vrij is bevonden van dit virus. De keuringsdiensten houden hier toezicht op. Toetsen vinden plaats op een officieel genomen monster, dus het nemen van het monster voor het toetsen van zaden moet gebeuren door een keuringsdienst of door een bedrijf met een NAL/LEEZ- of BOOT-erkenning. Jonge groenteplanten moeten afkomstig zijn uit zaden die aan bovenstaande voorwaarden voldoen.
Paprikarassen zijn uitgezonderd van de bovenstaande eisen als aannemelijk is gemaakt dat zij resistent zijn tegen ToBRFV. Ook geldt een uitzondering voor materiaal dat niet in de handel wordt gebracht, zoals zaden voor onderzoek of veredeling.
Importcontroles
De eisen gelden ook voor de import van zaaizaden uit landen buiten de EU (derde landen). Wel vervalt de vereiste bijschrijving op het fytosanitair certificaat. Derde landen die naar de EU exporteren, moeten ervoor zorgen dat ze aan alle eisen voldoen, inclusief de RNQP-eisen. Blijkt uit een fytosanitair certificaat dat de zaadpartij op afdoende wijze is getoetst op ToBRFV in een derde land, dan kan dit gebruikt worden voor re-export.
Bij import van zaad blijven we ook na 1 januari 20% van de zendingen bemonsteren en toetsen. Voor zendingen met herkomst Israël zal dit 50% zijn, en voor zendingen met herkomst China 100%. Als we ToBRFV aantreffen informeren we derde landen hierover via een notificatie.
Vastgelegde partijen
Een aantal zaadpartijen is als verdacht bij ons aangemeld, maar nog niet officieel getoetst. Deze partijen zijn wel al vastgelegd. Vanaf 1 januari 2025 mogen deze zaadpartijen weer in het handelsverkeer worden gebracht. Ook is het mogelijk om dit zaad te gebruiken voor onderzoek of veredeling. Voor het in het verkeer brengen van dit zaad geldt wel een voorwaarde: de partijen zijn gescheiden van besmette zaadpartijen bewaard. Net als bij nieuwe zaadpartijen geldt ook dat er een officiële bemonstering of bemonstering onder toezicht van de Keuringsdienst is uitgevoerd en de toets een negatief resultaat heeft opgeleverd.
Zaad dat voor of na 1 januari 2025 in een officiële toets positief is bevonden, mag onder geen enkele omstandigheid in het verkeer worden gebracht, of aangeboden voor (re-)export. Wel is het mogelijk om deze partijen te gebruiken voor veredeling of onderzoek.
Eigenaren van zaadpartijen die voor 1 januari 2025 al in een officiële toets positief zijn bevonden op ToBRFV, krijgen hierover bericht van de NVWA en Naktuinbouw.
Meer informatie
Consumenten en bedrijven kunnen contact opnemen met ons Klantcontactcentrum. Voor vragen over dit nieuwsbericht kunnen journalisten contact opnemen met onze persvoorlichters.