Het Warenwetbesluit attractie- en speeltoestellen (WAS) in het kort

De wettelijke regels voor de veiligheid van attracties en speeltoestellen staan in het Warenwetbesluit attractie- en speeltoestellen 2023 (WAS 2023) en de Warenwetregeling attractie- en speeltoestellen. Bij controles voor deze wet zijn meerdere organisatie betrokken. Lees meer over het WAS.

Regels voor de veiligheid van attracties en speeltoestellen

De veiligheid van attracties en speeltoestellen is geregeld via het Warenwetbesluit attractie- en speeltoestellen 2023 (WAS 2023). De eisen gelden voor toestellen die staan op openbare grond zoals speeltuinen, op semi-openbare grond zoals schoolpleinen, of in attractieparken.

In de wet staan onder meer regels voor:

  • het ontwerp- en fabricageproces
  • de keuring voordat het attractie- of speeltoestel in gebruik mag worden genomen
  • herkeuringen
  • registratie van attractietoestellen
  • het bijhouden van een actueel dossier
  • gebruikshandleidingen
  • wat te doen als toestellen afgekeurd worden of buiten gebruik gesteld
  • hoe om te gaan met prototypes op beurzen
  • onderhoudswerkzaamheden

Kijk voor meer informatie over de regels op de pagina's voor beheerders en exploitanten, producenten en leveranciers, verhuurders en huurders.

Uitzonderingen op het WAS

Soms gelden andere regels voor toestellen. De volgende attractie- en speeltoestellen vallen niet onder het WAS 2023.

  • Toestellen die alleen in het buitenland worden gebruikt.
  • Toestellen die op privégrond staan, zoals uw eigen achtertuin. Die toestellen moeten wel voldoen aan de regels uit het Warenwetbesluit Speelgoed.
  • Kleine, elektrisch aangedreven attractietoestellen, zogenaamde kiddy rides bestemd voor maximaal 3 kinderen. Denk hierbij aan de toestellen in winkelcentra en bij supermarkten. Deze vallen onder het Warenwetbesluit elektrisch materiaal.

WAS 2023 geldt ook voor buitenlandse attracties en speeltoestellen in Nederland

Het WAS 2023 geldt voor alle toestellen in Nederland. Ook voor buitenlandse toestellen die tijdelijk in Nederland zijn. Dat betekent onder meer dat het toestel moet zijn goedgekeurd door een aangewezen keuringsinstelling (AKI), en dat de attractie bij ons moet worden aangemeld.

Wie controleert de veiligheid van toestellen?

Ontwerpers, beheerders, en fabrikanten zijn er zelf verantwoordelijk voor dat hun toestellen veilig zijn. De volgende organisaties kijken mee en controleren of de wettelijke regels worden nageleefd:

  • aangewezen keuringsinstellingen (AKI's)
  • NVWA
  • gemeenten
  • Nederlandse Arbeidsinspectie
  • RDI

Keuring door aangewezen keuringsinstellingen (AKI’s)

Een keuringsinstelling wordt aangewezen door de minister van VWS. Vandaar de term 'aangewezen keuringsinstelling'. De AKI controleert of een toestel voldoet aan de wettelijke eisen en normen, en of het toestel veilig gebruikt kan worden. Keurt de AKI een toestel goed? Dan levert ze een certificaat van goedkeuring en een merk van goedkeuring.

Deze keuring gebeurt voordat het toestel in gebruik wordt genomen. De producent, importeur of leverancier vraagt de keuring zelf aan. De AKI doet ook herkeuringen. Het verschilt per attractietoestel hoe vaak herkeuring nodig is. Zie hiervoor het besluit Nadere regels attractie- en speeltoestellen.

Na de 1e keuring brengt de AKI een identificatienummer (RAS-nummer) aan op het attractietoestel. Dit unieke nummer moet op het toestel blijven staan, voor de rest van zijn levensduur. De AKI voert het toestel, het nummer en de uitkomst van de keuring in het Register attractie- en speeltoestellen (RAS) in. Hierin kunnen anderen opzoeken of het toestel is goedgekeurd. De 1e keuring wordt ook wel de ingebruiknamekeuring genoemd.

Bekijk de lijst met aangewezen keuringsinstellingen (AKI's).

Zou houden wij toezicht

Exploitanten moeten bij ons melden wanneer een attractietoestel voor het eerst wordt opgebouwd in Nederland. Wij checken dan in het Register attractie- en speeltoestellen (RAS) of het attractietoestel is goedgekeurd.

Onze inspecteurs kunnen langskomen voor een controle. Bij een inspectie letten zij op het volgende:

  • Wordt het attractietoestel goed onderhouden?
  • Wordt het toestel veilig gebruikt?
  • Zijn alle controles door de exploitant uitgevoerd en traceerbaar?
  • Wordt het toestel aantoonbaar in een veilige staat gehouden?
  • Heeft het toestel de juiste opschriften en leeftijdsaanduidingen?
  • Zijn alle bijzonderheden, zoals ongevallen, ingrijpende wijzigingen en ongevallen traceerbaar in het actueel dossier?

Zie ook hoe we toezicht houden en handhaven bij beheerders en exploitanten van attracties en speeltoestellen.

Vergunning via gemeentes

Gemeenten verlenen vergunning voor kermissen en evenementen, en verhuren geschikte terreinen om attractietoestellen veilig op te stellen. Voor het afgeven van de vergunning kan de gemeente in het Register attractie- en speeltoestellen (RAS) opzoeken of een attractietoestel wel is goedgekeurd. Heeft een attractietoestel geen geldige keuring? Dan kan de gemeente het toestel weigeren.

Gemeenten zien ook toe op de openbare orde en veiligheid tijdens kermissen en andere evenementen. De gemeente let bijvoorbeeld op de bereikbaarheid voor hulpdiensten zoals brandweer en ambulance.

Meld ongeval direct

U moet een ernstig ongeval met uw toestel altijd bij ons melden. Dit kan via onderstaand formulier of via het Klantcontactcentrum: 0900-03 88.

Een ernstig ongeval betekent dat iemand een verwonding heeft waardoor er letsel is opgelopen waarvoor professionele medische behandeling of een ziekenhuisopname noodzakelijk is, of bij overlijden.