Risico’s van online winkelen
Hoverboards die in brand vliegen, speelgoed met te veel weekmakers, bellenblaas en boetseerklei waar gevaarlijke stoffen in zitten, speenkoorden met kleine onderdelen die in de keel van een baby terecht kunnen komen. U kent de verhalen wel over internetaankopen die levensgevaarlijk blijken te zijn. Hoe groot is het risico op een onveilig product bij online shoppen?
Vooral risico bij webwinkels buiten EU
Dankzij internet kunt u over de hele wereld shoppen. Veel Nederlanders gaan op zoek naar koopjes, en bestellen bij Chinese webwinkels als AliExpress, LightInTheBox en Banggood. Ook Amerikaanse webshops als eBay, Wish en Amazon zijn populair. Dagelijks komen er 160.000 pakketjes met online bestelde producten van buiten de EU naar Nederland.
Maar als u bij een webwinkel buiten de EU koopt, weet u niet of het product voldoet aan de Europese veiligheidseisen. Buiten de EU gelden andere, vaak minder strenge eisen. De producten die u bij deze webwinkels koopt zijn niet bedoeld voor de Nederlandse markt.
Bovendien kunnen de NVWA en andere Europese toezichthouders niet optreden tegen webwinkels die buiten de EU gevestigd zijn. Dit verhoogt het risico op onveilige producten.
Douane kan uw bestelling in beslag nemen
Er is nog een ander risico als u een bestelling heeft gedaan bij een niet-Europese webwinkel. De douane kan uw pakketje controleren als het aankomt bij de grens. Als het product niet voldoet aan de Europese veiligheidseisen, kan de douane het in beslag nemen. Dat is ook zo bij namaakartikelen. Deze zijn verboden.
Heeft u producten gekocht om door te verkopen? Officieel bent u dan importeur. Dat brengt wettelijke verplichtingen met zich mee. De NVWA kan controleren of u zich daaraan houdt. We kunnen u bijvoorbeeld vragen om het technisch dossier van een product. Uit dit dossier moet blijken aan welke eisen en testen het product voldoet. Als u geen dossier kunt laten zien, bent u in overtreding.
Minste risico bij Nederlandse webwinkels
Producten die u bij Nederlandse webwinkels koopt, moeten voldoen aan de Europese regels. Net als de producten in een gewone winkel. Daarom is het over het algemeen veilig om te shoppen bij een Nederlandse webwinkel. Maar een risico valt nooit helemaal uit te sluiten.
Producten kunnen toch onveilig zijn
Fabrikanten, importeurs en handelaren zijn verantwoordelijk voor de veiligheid van producten. Daarom voeren zij veiligheidscontroles uit. Maar het is mogelijk dat ze iets over het hoofd zien. Wij houden toezicht, maar we kunnen niet alle producten controleren. Dat zou een onmogelijke opgave zijn, het gaat om zoveel producten. Alleen in de haven van Rotterdam komen ieder jaar 1,4 miljoen containers met geïmporteerde producten binnen.
Een paar voorbeelden van wat er in het verleden mis is gegaan:
- het product voldeed niet aan de gestelde eisen en leverde een gevaar op bij gebruik
Bijvoorbeeld: elektrotechnische producten die een elektrische schok of brand veroorzaakten. - er waren geen eisen voor het product, pas bij gebruik bleek het onveilig te zijn
Bijvoorbeeld: theeglazen die niet hittebestendig bleken te zijn en barstten wanneer ze gevuld werden hete vloeistof. - de artikelen werden aangeboden voor een ander gebruik dan bedoeld, waardoor risico's ontstonden
Bijvoorbeeld: luchtverfrissers in de vorm van een knuffel. Jonge kinderen wilden ermee spelen en kwamen daardoor in aanraking met gevaarlijke stoffen.
Bedrijven en consumenten kunnen het bij ons melden als een product onveilig blijkt te zijn. Wij zorgen er dan voor dat de verkoper het product direct uit de handel haalt en een veiligheidswaarschuwing uitbrengt.
Online verkopers zijn niet altijd bekend met de eisen
Via internet kan iedereen producten verkopen. Het is niet zo ingewikkeld om een webwinkel te beginnen of producten aan te bieden via online platforms als Bol, Marktplaats of Amazon. Een groeiende groep Nederlanders maakt gebruik van deze online mogelijkheden. Bij bol.com bijvoorbeeld loopt meer dan de helft van de verkopen via een externe verkoper.
Hierdoor is het risico op onveilige producten toegenomen. Niet alle online verkopers realiseren zich dat ze op de veiligheid van producten moeten letten. Dat risico is extra groot bij verkopers die aan dropshipping doen: zij bestellen hun producten direct bij buitenlandse webwinkels en laten die direct bij de klant leveren. Vaak realiseren zij zich niet dat ze importeur zijn en verantwoordelijk zijn voor de productveiligheid.
Om de risico’s zo klein mogelijk te houden, werken we samen met internetplatforms. Ook maken we gebruik van specifieke software die risicoverkopers makkelijker kan opsporen. Verder raden wij consumenten af om bij dropshippers te kopen. U kunt deze herkennen aan zeer lage prijzen en lange levertijden.
Wat zijn de risico's bij webwinkels die gevestigd zijn buiten Nederland, maar binnen de EU?
De veiligheidseisen voor producten gelden in heel Europa. Daarom is het shoppen bij een Europese webwinkel net zo veilig als bij een Nederlandse webwinkel.
Blijkt een product van een Europese webwinkel toch niet veilig te zijn? Wij kunnen zelf niet optreden tegen verkopers die buiten Nederland zijn gevestigd. Maar we kunnen de toezichthouder in de betreffende lidstaat hier wel over informeren en vragen maatregelen te nemen tegen de verkoper.