Monsters naar het NIVIP sturen

U kunt planten en grond laten onderzoeken op de aanwezigheid van schadelijke organismen door het NIVIP van de NVWA. Op deze pagina leest u hoe u monsters neemt en hoe u deze naar ons toestuurt.

Meld een vermoeden van Q-organismen

Stuur alleen monsters naar het NIVIP als u denkt dat uw planten niet besmet zijn met een Q-organisme.

Vermoedt u dat een plant wel besmet is met een Q-organisme? Meld dit dan direct bij het NVWA-contactcentrum via 0900-03 88, of door het meldformulier in te vullen.

Zij zullen hierna contact met u opnemen en actie ondernemen. Wanneer dit nodig blijkt zal een NVWA-inspecteur of een inspecteur van een keuringsdienst bij u langskomen om een monster te nemen.

Vul het opdrachtformulier in

Wanneer u geen vermoeden van een Q-organisme heeft en een monster naar het NIVIP wilt sturen, vul dan het opdrachtformulier in. Hierin geeft u informatie over uzelf, het monster en de partij. Stuur het ingevulde formulier naar ons samen met het monster.

Monster nemen van planten

Het is belangrijk dat we bruikbare monsters ontvangen. Monsters die u naar het NIVIP stuurt moeten zo veel mogelijk aan de volgende voorwaarden voldoen:

Gebruik schone materialen om mee te bemonsteren zoals een gedesinfecteerde knipschaar en pincet, schone handschoenen enzovoorts.
Bemonster de kleinst mogelijke te identificeren eenheid per partij. Bekijk de omvang van een monster per partijgrootte in de tabel hieronder.
Stuur het schadebeeld zo veel mogelijk in verschillende gradaties op. Laat zo duidelijk mogelijk de overgang zien tussen ziek en gezond materiaal.
Stuur foto's mee van uw gewas, als dat mogelijk is. Dit kan een goede aanvulling zijn op de bemonstering.

Omvang monster planten

Het aantal planten dat u moet bemonsteren om een representatief beeld te krijgen van uw partij planten hangt af van de grootte van uw partij. Bekijk het aantal planten dat u moet bemonsteren in de tabel hieronder.

Tabel 1. Minimale monstergrootte afkomstig van bepaalde hoeveelheid planten.
Aantal planten in de te bemonsteren partij	1-10	11-20	21-50	51-100	101-200	201-300	301-10.000¹
Minimaal aantal planten in monster: gehele plant / destructief onderzoek	1	2	3	4	5	6	2% van het totaal aantal planten tot maximaal 50
Minimaal aantal planten in monster: deel van een plant / destructief onderzoek	2	4	6	8	10	12	4% van het totaal aantal planten tot maximaal 50

1. Heeft u een partij van meer dan 10.000 planten? Neem dan een extra monster van 50 stuks per 10.000 planten meer, of een gedeelte daarvan. Neem maximaal vier monsters van 50 stuks per partij.

Inhoud monster

Afhankelijk van het soort monster moet u verschillende zaken opsturen.

Tabel 2. Type monster dat genomen moet worden per verdacht organismetype.
Monster	In buis/bak/zak (levend/droog)	In alcohol (70%)	Met plantendelen	Met grond	Opmerkingen
Aaltjes - Bollen/knollen	X	-	X	-	-
Aaltjes - Grond	X	-	-	X	Minimaal 500 gram
Aaltjes - Wortels	X	-	X	-	Minimaal 25 gram
Bacteriën	X	-	X	-	-
Fytoplasma	X	-	X	-	-
Insecten	X	X	X	-	Zie aanvulling hieronder (2.3)
Schimmel	X	-	X	-	-
Virus	X	-	X	-	-

Aanvullende instructie voor insecten

Vlinders (Lepidoptera)

Stuur vlinders altijd droog op, nooit in alcohol.
Stuur levende rupsen altijd op met voedsel zoals een vrucht of bladeren van de plant waarop de rups is aangetroffen, in een ruime pot met ventilatiemogelijkheden, eventueel met wat vloeipapier om condens op te nemen.
Zet zware stukken vrucht vast in een buisje of bakje met vulmateriaal (bijvoorbeeld (WC-)papier).
Stuur eieren droog op, niet in alcohol. Probeer de eieren niet los te halen van het blad of vrucht, want dit kan de eieren beschadigen. Stuur het blad met de eieren erop op.
Stuur dode rupsen op in alcohol.

Kevers (Coleoptera)

Stuur alle stadia van kevers (eitjes, larven, poppen en volwassenen) op in alcohol.
Gaat het om houtmonsters met schade van houtborende kevers? Laat het hout intact en stuur een groter stuk waar ook een marge van ‘gezond’ materiaal omheen zit.

Vliegen en muggen (Diptera)

Stuur volwassen vliegen op in alcohol.
Stuur steekmuggen droog op.
Stuur larven levend op en laat ze in het materiaal zitten, zodat ze kunnen overleven. Stuur daarnaast ook een larf op in alcohol.

Trips (Thysanoptera)

Stuur tripsen op in alcohol.

Wantsen, cicaden, bladluizen, bladvlooien, witte vliegen, schildluizen, dopluizen, wolluizen (Hemiptera)

Stuur levend op in een buisje of bakje met blaadjes van de plant waarop het organisme is aangetroffen. Indien mogelijk meerdere individuen insturen.

Mijten (Acari)

Stuur bij symptomen aan de plant, bladeren met symptomen op met de mijten op het blad.
Als slechts één of enkele mijten zijn gevonden, stuur deze dan op in alcohol.

Versturen monster

U kunt de monsters versturen per post of zelf langsbrengen. Verpak de monsters goed, zodat ze bruikbaar zijn. Lees hieronder hoe dat moet:

Doe de monsters in een buisje of bakje (ook een schoon boterkuipje of saladebakje voldoet), of plastic zak of sealbag. Is het monster erg vochtig, of begint het al te rotten? Wikkel dan het monster eerst in papier.
Verpak het plantmateriaal plus organisme(n) vervolgens in, bijvoorbeeld, een kartonnen doos zodat deze niet platgedrukt kunnen worden.
Dek de grond af bij het versturen van potplanten.
Vergeet het opdrachtformulier niet bij te voegen.

Monster versturen per post

U kunt monsters per post opsturen naar:

NVWA-NIVIP
NIVIP-monsters
Postbus 9102
6700 HC Wageningen

Verstuur het monster niet per post op vrijdag, want dan is het te lang onderweg. Neemt u een monster op vrijdag, bewaar het monster dan in de koelkast tot maandag en verstuur het dan met de post.

Monster langsbrengen

U kunt een monster ook langsbrengen bij het NIVIP in Wageningen. Dit kan alleen op werkdagen tussen 8.00 en 16.00 uur. Hoe eerder u langs komt, hoe beter. Wilt u toch na 16.00 uur een monster brengen? Neem hierover dan eerst via e-mail contact met ons op: nvwa-nivip-monsterformulieren@nvwa.nl.

Ons bezoekadres is:
NVWA-NIVIP
Geertjesweg 15
6706 EA Wageningen

Kosten van het onderzoek

De kosten voor het onderzoeken van een monster zijn voor uw eigen rekening. Bekijk de tarieven voor onze fytosanitair laboratorium dienstverlening.

Doorlooptijd en afronding van het onderzoek

Afhankelijk van waar een monster op onderzocht wordt, gelden er verschillende doorlooptijden. We doen ons best het onderzoek zo snel mogelijk af te ronden.

De uitslag van het onderzoek ontvangt u via een uitslagrapportage. Deze rapportage sturen we naar u via e-mail of via de post. De factuur voor het onderzoek krijgt u apart.

Aanvullende vragen

Heeft u vragen, neem dan contact op met de NIVIP-monsteradministratie: nvwa-nivip-monsterformulieren@nvwa.nl.