Opleiding fytosanitaire controlemedewerker

Per 1 juli 2025 maakt het VK verschillende soorten groenten en fruit fytocertificaat-plichtig. Deze moeten bij de export dan zijn voorzien van een fytocertificaat. Als bedrijf kunt u de fytosanitaire controles zelf doen als u een NVWA erkenning Bedrijfscontrolesysteem heeft en uw medewerkers bevoegd zijn. Daarnaast kunnen deze ook opgeleid worden om controles uit te voeren op snijgroen en snijbloemen. Uw medewerkers kunnen hiervoor een training volgen bij Naktuinbouw.

Regelen voor 1 juli 2025

Vanaf deze datum maakt het VK de volgende groenten en fruit fytocertificaat-plichtig:

Medium Risk A (certificaatplichtig en pre-notificatie (vooraanmelding in het VK)).
Botanische naam	Nederlandse naam
Apium graveolens	Selderij (bleek, knol, snij (kruid))
Asparagus officinalis	Asperge (uitgezonderd asperges die gedurende de productie bedekt zijn door grond)
Eryngium sp.	Kruisdistel (kruid)
Limnophila sp.	Aquariumplant, moerasplant
Manihot esculenta	Cassave (wortelplant)
Momordica sp.	Bittermeloen. Geslacht uit de komkommerfamilie (Cucurbitaceae)
Ocimum sp.	Basilicum (kruid)
Spinacia oleracea	Spinazie
Solanaceae	Antroewa, aubergine, paprika, peper, tomaat
Zea mays	Mais (als groente, vers of gekoeld)

Medium Risk B (Certificaatplichtig)
Botanische naam	Nederlandse naam
Cydonia sp.	Kweepeer, kweeappel of kwee
Prunus sp.	Kers, pruim, perzik, amandel en abrikoos
Vitis sp.	Druif

Fytocertificaatplichtig snijgroen en snijbloemen

Voor snijbloemen en snijgroen zijn de volgende producten certificaatplichtig en is pre-notificatie noodzakelijk:

Orchidaceae
Dendranthema
Dianthus
Gypsophila
Solidago
Naaldbomen Conifers (Pinales). Een kerstboom zonder kluit is een siertak. Siertakken van naaldbomen.
Levende delen van Prunus, Solanum lycopersicum, Solanum melongena en Zea mays.

U kunt als bedrijf de fytosanitaire controles zelf uitvoeren als u de volgende zaken geregeld heeft:

Uw bedrijf heeft een erkenning Bedrijfscontrolesysteem.
Uw bedrijf heeft bevoegde fytosanitair controlemedewerkers.
Uw bedrijf heeft erkende inspectielocatie(s).

Basistraining fytosanitaire controlemedewerker

De training fytosanitaire controlemedewerker wordt gegeven door Naktuinbouw. U vindt meer informatie op de website van Naktuinbouw. Hiervoor gelden de reguliere trainingskosten.

Opfristraining

Bent u in het kalenderjaar 2022 geslaagd voor de training fytosanitaire controlemedewerker? Volg dan de opfristraining om bevoegd te blijven. (Fytosanitaire controlemedewerker (opfristraining)). Deze opfristraining start in april/mei 2025.

Geldigheid certificaat

Als u geslaagd bent voor de training bent u als fytosanitair controlemedewerker bevoegd om fytosanitaire controles uit te voeren voor export van groenten, fruit en/of snijgroen en snijbloemen naar het VK.

Na de opfristraining blijft uw certificaat 2 jaar geldig. Om uw kennis op peil te houden en bevoegd te blijven om fytosanitaire controles uit te voeren, moet u elke 2 jaar een opfristraining volgen om uw certificaat te verlengen.

Hoe vaak moet ik controles uitvoeren zodat mijn certificaat geldig blijft?

Over een periode van een half jaar moet u minimaal 4 uur per week fytosanitaire controles uitvoeren. Het KCB controleert dit bij de periodieke bedrijfsaudit. Daarbij gaat het KCB uit van de periodes 1 januari - 30 juni en 1 juli - 31 december.

Fytosanitair systeem en rol NVWA

De internationale wetgeving (IPPC) schrijft voor dat ieder land een National Plant Protection Organization (NPPO) moet hebben. Voor Nederland is dit bij de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) belegd. De NPPO is verantwoordelijk voor het uitvoeren van fytosanitaire taken gericht op het tegengaan van de introductie, vestiging en verspreiding van schadelijke plantenziekten en plagen.

De NPPO draagt bij aan de waarborging van:

gezonde, veilige en duurzame land- en tuinbouw
behoud van het landschap met een hoge biodiversiteit
import en export van betrouwbare plantaardige producten en gebruikte landbouwmachines

De NVWA (NPPO) vertaalt en implementeert het fytosanitaire beleid in Nederland. Omgekeerd doet de NVWA voorstellen voor aanpassing en uitbreiding van Europese en internationale wet- en regelgeving. Daarnaast is zij het eerste aanspreekpunt voor internationale fytosanitaire problemen en heeft zij een bemiddelende rol bij het oplossen van internationale conflicten op fytosanitair gebied.

Fytosanitair certificaat

Het fytosanitair certificaat is een officieel document waarin de autoriteiten van het land van herkomst (in Nederland de NVWA) verklaren dat planten, plantmateriaal, vrij zijn van gereguleerde ziekten en plaagorganismen, met name quarantaine-organismen.

Deze verklaring begeleidt in het internationale handelsverkeer zendingen van het exporterende land naar het importerende land. Meestal wordt het certificaat verstrekt na inspecties door de keuringsdiensten. Alleen voor export van snijbloemen, snijgroen, groenten en fruit naar het VK mogen naast bevoegde ambtenaren ook bevoegde fytosanitair controlemedewerkers deze controles uitvoeren.

Voldoet het product aan de landeneisen van het importerende land en aan de basisnorm, dan kan de keuringsdienst het fytosanitair certificaat waarmerken. Dat gebeurt bij afgifte van een fysiek certificaat door een natte handtekening en stempel. Voor het VK gebeurt dit voor de meeste sectoren met een e-fyto (elektronisch fytocertificaat) via e-CertNL,TRACES en de IPPC hub van de ene NPPO naar de andere NPPO verzonden wordt.

Risico

Het importerende land voert op importzendingen inspecties uit. Als hierbij gereguleerde organismen worden aangetroffen, weigert het importerende land de partij en ontvangt het exporterend land daarvan bericht (ook wel een 'notificatie'). Het importerende land kan echter de zending ook afkeuren op de aanwezigheid van niet-gereguleerde organismen. Als Nederland een notificatie ontvangt wordt een onderzoek gestart en kan de NVWA maatregelen opleggen.

Gaat het om een zending snijbloemen, snijgroen, groenten of fruit die naar het VK is geëxporteerd? Dan kan de erkenningshouder bij grove nalatigheid zijn erkenning verliezen. Ontvangt de NVWA vaker notificaties voor deze zendingen vanuit het VK? Dan zal het Bedrijfscontrolesysteem verder moeten worden aangescherpt of misschien wel worden afgeschaft, wanneer structureel te veel zendingen niet voldoen aan de fytosanitaire eisen die het VK stelt.

Handige links

Hieronder vindt u enkele handige links die van pas komen bij uw opleiding.