Inspectieresultaten Residuen van bestrijdingsmiddelen in levensmiddelen 2022

Inspectieresultaat | 10-09-2024

Van ieder jaar worden de resultaten van het monitoringsprogramma openbaar gemaakt. Deze openbaarmaking wordt gedaan op grond van overweging 34 van verordening (EC) 396/2005.

In het kort

In 2022 werd er bij 95.5% van de in totaal 2183 monsters die werden genomen bij Nederlandse levensmiddelenexploitanten, de maximum residulimiet (MRL) niet overschreden. Bij 2.7% van de monsters werd de limiet na het toepassen van de meetonzekerheid overschreden. Deze producten waren niet-conform en mochten niet verhandeld worden. Door middel van een schriftelijke waarschuwing of een bestuurlijke boete heeft de NVWA hierop gehandhaafd.

Om te voorkomen dat er producten de EU binnenkomen die niet voldoen aan de wet, zijn er ook monsters genomen aan de EU-buitengrens, bij Nederlandse (lucht)havens. Van de 1449 monsters die hier werden genomen, voldeed er 89.6% aan de MRL. Bij 6.7% van de monsters werd de limiet na het toepassen van de meetonzekerheid overschreden. Deze producten werden geweigerd aan de buitengrens en dus niet geïmporteerd.

Inspectieresultaten

In 2022 namen wij 2183 monsters bij 349 Nederlandse levensmiddelenexploitanten. Bij 2084 producten (95.5%) werd de Maximum Residu Limiet (MRL) niet overschreden. Deze producten mochten verhandeld worden. Daarnaast werd er bij 808 van alle genomen monsters (37%) geen detecteerbare concentratie van residuen van bestrijdingsmiddelen gevonden (zie ook  Figuur 1 en  Tabel 2).

Bij 1.8% werd de limiet overschreden, maar viel deze overschrijding binnen de meetonzekerheid. Dat betekent dat het product mogelijk voldeed aan de MRL. In deze gevallen kon de NVWA niet optreden.

De maximum residulimiet (MRL) werd overschreden bij 59 producten (2.7%). Deze producten mochten niet verhandeld worden. De betreffende levensmiddelenexploitanten kregen hiervoor een schriftelijke waarschuwing (SW) (41 gevallen) of een bestuurlijke boete (BB) (18 gevallen).

Tabel 1: Overzicht van inspecties naar residuen van bestrijdingsmiddelen in levensmiddelen in 2022. Weergegeven zijn aantallen monsters, overschrijdingen, en genomen maatregelen (SW: schriftelijke waarschuwing, BB: bestuurlijke boete).

Levensmiddelen	Aantal	# > MRL	% > MRL	Maatregel
Product op Nederlandse markt	2183	59	2.7	SW (1,9%) en BB (o,8%)
Product bij (lucht)havens voor import in EU (EU-buitengrens)	1449	97	6.7	Import geweigerd
Totaal	3632	156	4.3

Meerdere overschrijdingen per monster

Bij 18 (NL-markt) en 42 (EU-buitengrens) monsters werden er overschrijdingen gevonden voor meerdere residuen bestrijdingsmiddelen per monster. De producten waarbij dit het vaakst voorkwam en waarvan er in totaal in 2022 ten minste 10 monsters werden genomen, worden weergegeven in  Tabel 2.

Tabel 2: Producten waarbij meer dan één keer meerdere overschrijdingen werden aangetroffen per monster. De frequentie geeft het aantal monsters per product waarbij meerdere overschrijdingen werden aangetoond. Tussen haakjes is aangegeven hoeveel monsters er in totaal zijn genomen van dit product.

Product	Frequentie
Rijst	9 (69)
Sperciebonen/snijbonen	8 (470)
Thee	5 (51)
Chilipepers	3 (82)
Pindas/aardnoten	2 (221)

Meer residu dan consument in korte tijd binnen mag krijgen

Bij 18 monsters (0.8%) van producten die al in de handel waren, constateerden we een overschrijding van de gezondheidskundige grenswaarde voor kortdurende blootstelling (zie  Tabel 3). De overtreder ontving hiervoor een bestuurlijke boete en moest het product uit de handel terugroepen. Was het product gedistribueerd binnen de EU? Dan stelde Nederland hiervoor een RASFF-alert op. Het RASFF (Rapid Alert System for Food and Feed) is een systeem om andere EU-lidstaten snel te waarschuwen voor onveilige producten. In 2022 is dat voor 18 producten gebeurd.

Tabel 3: Producten waarin de gezondheidskundige grenswaarde voor kortdurende blootstelling werd overschreden in 2022.

Product	Frequentie
Komijn	3
Thee	3
Bitterblad/bitawiri	1
Bladselderij	1
Chilipepers	1
Citroenen	1
Heilige basilicum	1
Kousenband	1
Kweeperen	1
Marjolein	1
Perziken	1
Peterselie	1
Spinazie	1
Steranijs	1

Babyvoeding

Voor peuter- en zuigelingvoeding gelden andere limieten. Deze mogen geen bestrijdingsmiddelen bevatten met een concentratie hoger dan 0,01 mg/kg. Wij controleren dit ieder jaar via steekproeven. In 2022 voldeden alle 72 gecontroleerde producten aan deze wettelijke limiet.

Meetresultaten in de bijlagen

In de bijlagen staan de individuele inspectieresultaten van de steekproeven. Wij onderzochten vrijwel alle monsters met een multi-residu methode die residuen van circa 400 bestrijdingsmiddelen kan aantonen.

Bekijk de individuele analyseresultaten van monsters van levensmiddelen 2022.

Bekijk de individuele analyseresultaten van levensmiddelen aan de buitengrens van de EU 2022.

• Staan er achter een product in de kolom “Analyse” geen residuen? Dan is er geen enkel residu van een bestrijdingsmiddel in dit product gevonden. In totaal was dat voor 808 producten het geval.
• In de kolom “Resultaat” wordt weergegeven of een gevonden residu voldoet aan de MRL. Staat er “niet-conform” in de kolom “Resultaat”? Dan zijn in het product 1 of meerdere residuen gevonden in een concentratie boven de MRL. Het product voldeed dan dus niet aan de wettelijke limiet en wij hebben handhavend opgetreden.
• Staat er in de kolom “Resultaat” achter een product “niet-conform*” (met asterisk)? Dan voldeed het product misschien niet aan de wettelijke limiet. Maar omdat wij een meetonzekerheid van 50% aanhouden, is dat niet zeker. Wij kunnen in die situatie niet handhaven.

Deze resultaten zijn niet representatief voor een bepaald bedrijf of product. Daarvoor is de steekproef te klein. Wij zijn wettelijk verplicht om deze gegevens openbaar te maken op internet én om deze gegevens te delen met EFSA (European Food Safety Authority). Dit gebeurt ook in andere EU-lidstaten.

Vervolgafspraak

Wij blijven residuen van bestrijdingsmiddelen controleren via steekproeven. Hierbij besteden we extra aandacht aan de volgende producten:

• Producten die veel geconsumeerd worden, bijvoorbeeld zuigelingenvoeding, aardappels en peren
• Producten die in grote hoeveelheden worden ingevoerd
• Producten waarvan er veel in Nederland wordt geproduceerd
• Producten die door de EU zijn geselecteerd voor monstername
• Producten die in het verleden vaker boven de wettelijke limiet uit kwamen.