Inspectieresultaten op de markt brengen van gewasbeschermingsmiddelen 2021

In het kort: inspecties bij verschillende groepen

In Nederland zijn duizenden bedrijven betrokken bij de handel in gewasbeschermingsmiddelen. Bij onze inspecties controleren we of deze bedrijven zich aan de wettelijke regels houden. Die regels staan onder meer in de Verordening (EG) nr. 1107/2009 , Richtlijn duurzaam gebruik 2009/128/EG  en Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden.

Van de 334 inspecties waren 228 akkoord en 106 niet akkoord. We voerden vooral controles uit bij importeurs, producenten en toelatingshouders. De meeste overtredingen zagen we bij distributeurs die gewasbeschermingsmiddelen aan particulieren verkopen. Hier ging het vooral om kleine overtredingen, zoals verouderde informatie op de website. Bij importeurs was de meest voorkomende overtreding de invoer van niet toegelaten gewasbeschermingsmiddelen en biociden.

Inspectieresultaten en maatregelen

In 2021 voerden we inspecties uit bij de volgende bedrijven:

• importeurs
• producenten
• distributeurs
• toelatingshouders
• andere bedrijven: in dit jaar ging het om een adviseur in dienst van een distributeur van gewasbeschermingsmiddelen

In de tabel ziet u hoeveel van deze bedrijven er zijn, hoeveel inspecties wij hebben uitgevoerd en bij hoeveel inspecties wij overtredingen constateerden.

soort bedrijf	aantal bedrijven (omvang groep)	aantal inspecties	aantal inspecties met overtredingen
Importeurs	niet bekend	125	27
Producenten	19	6	6
Distributeurs	2700	102	64
Toelatingshouders	150	100	8
Anders	niet bekend	1	1
Totaal	niet bekend	334	106

Groep distributeurs

De groep van 2700 distributeurs bestaat uit 200 distributeurs van professionele gewasbeschermingsmiddelen en circa 2500 verkooppunten van particuliere gewasbeschermingsmiddelen.

distributeurs	aantal bedrijven (omvang doelgroep)	aantal inspecties	aantal inspecties met overtredingen
Verkoop professioneel	200	29	10
Verkoop particulier	2.500	73	54

Groep toelatingshouders

De 150 toelatingshouders hebben samen ruim 1000 toelatingen voor gewasbeschermingsmiddelen. Bij meerdere toelatingshouders deden wij een kwaliteitstoetsing. Van de 150 toelatingshouders hebben er 17 een vergunning voor parallelle import.

toelatingshouders	aantal (omvang doelgroep)	aantal inspecties	aantal inspecties met overtredingen
kwaliteitstoetsing	1.000 toelatingen	61	4
parallelle import	17 vergunninghouders	39	4

Hoe hebben we gehandhaafd?

Wij hebben gehandhaafd volgens ons interventiebeleid. Dit leidde tot de volgende vervolgacties of sanctiemaatregelen:

• 51 keer hebben wij een mondelinge mededeling gedaan.
• 24 keer hebben wij een schriftelijke waarschuwing gegeven.
• 24 keer hebben wij een rapport van bevindingen opgemaakt. Dit sturen we naar het team Bestuurlijke maatregelen (TBM) van de NVWA, die een boete of andere maatregel kan opleggen.
• 7 overtredingen vielen onder het strafrecht. Hiervoor hebben wij processen-verbaal opgesteld. Deze hebben we naar het Openbaar Ministerie gestuurd, die de zaak dan verder afhandelt.

soort bedrijf	mondelinge mededeling	schriftelijke waarschuwing	rapport van bevindingen	proces-verbaal
importeur	0	6	18	3
producent	6	0	0	0
distributeur	40	18	3	3
toelatingshouder	5	0	3	2
anders	0	0	0	1
totaal	51	24	24	7

Bij sommige inspecties zagen we meerdere overtredingen. We noemen hier alleen de zwaarste maatregel. Als er bij een inspectie bijvoorbeeld een rapport van bevindingen en een schriftelijke waarschuwing zijn opgelegd, dan staat hier alleen het rapport van bevindingen vermeld.

Meer informatie

Hieronder gaan we uitgebreider in op onze bevindingen bij de verschillende groepen.

Inspectieresultaten importeurs

Bij import gaat het om gewasbeschermingsmiddelen die van buiten de EU het land binnenkomen. Wij inspecteren vooral op Schiphol en in de haven van Rotterdam, maar ook bij andere locaties.

In 2021 hebben we samen met de Douane 125 zendingen met daarin gewasbeschermingsmiddelen geïnspecteerd. Van de 125 inspecties waren er 98 akkoord en 27 niet akkoord.

Zo kwamen de zendingen het land binnen:

• 105 zendingen via zeecontainers
• 11 zendingen via post en koerier
• 7 zendingen via luchtvracht
• 2 zendingen in vrachtwagentrailers

Het grootste deel van de zendingen inspecteerden we omdat ze volgens de gegevens van de Douane een risicoprofiel hadden. De zending kwam bijvoorbeeld uit een bepaald land of werd geïmporteerd door een bepaald bedrijf.

Daarnaast inspecteerden we naar aanleiding van een melding van de douane of een andere melding, bijvoorbeeld van een andere EU-lidstaat.

Invoer van niet toegelaten gewasbeschermingsmiddelen of biociden

De meest voorkomende overtreding was de invoer van niet-toegelaten gewasbeschermingsmiddelen of biociden. Bij 15 inspecties troffen we niet toegelaten gewasbeschermingsmiddelen aan, en bij 5 inspecties zagen we niet toegelaten biociden.

Het ging om gewasbeschermingsmiddelen of biociden met niet in Nederland of de EU goedgekeurde werkzame stoffen én om producten met in de EU goedgekeurde werkzame stoffen, maar zonder toelating in Nederland of een andere EU-lidstaat. De omvang van de zendingen varieerde van minder dan een kilogram of liter tot enkele duizenden kilogrammen/liters. De middelen zijn vernietigd op kosten van de overtreder.

Maatregelen

• 3 keer hebben wij een proces-verbaal opgesteld. Met 1 van deze processen-verbaal is de Officier van Justitie nog bezig. Het gaat om namaak gewasbeschermingsmiddelen (counterfeit) die als parallelle import op de markt zouden worden gebracht in een andere EU-lidstaat. Bij de andere 2 zaken hebben we in afstemming met de Officier van Justitie maatregelen opgelegd en afgezien van verdere vervolging.
• 18 keer hebben wij een rapport van bevindingen opgemaakt voor de invoer van niet toegelaten gewasbeschermingsmiddelen of biociden.
• 6 keer hebben wij een schriftelijke waarschuwing gegeven. 1 was voor de invoer van een niet toegelaten biocide. De overige 5 waren voor het ontbreken van een kettingbeding (zie artikel 7.1 van de Regeling gewasbeschermingsmiddelen en biociden).

Inspectieresultaten producenten

Verschillende Nederlandse bedrijven bieden ‘groene’ middelen aan als gewasbeschermingsmiddel, terwijl deze middelen hiervoor in Nederland niet zijn toegelaten. Het gaat onder meer om middelen op basis van knoflook, vetzuren, huminezuren en etherische oliën met de claim dat ze plantenziekten en -plagen kunnen voorkomen of bestrijden. Wij hebben naar 15 verschillende middelen van 6 producenten op afstand beoordeeld op de claim.

Via een brief wezen wij de producenten erop dat ze deze middelen alleen op deze manier mogen aanbieden als ze door het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) als gewasbeschermingsmiddel zijn toegelaten voor de Nederlandse markt. Ook lieten we de producenten weten dat ze consumenten misleiden als de claim van gewasbescherming onterecht is. Op producten met misleidende claims houdt de Autoriteit Consument en Markt toezicht.  

Wij hebben de producenten meegedeeld dat ze de middelen niet op de markt mogen brengen als gewasbeschermingsmiddel. Ook hebben we verzocht de verkoop te staken en deze middelen niet meer (online) aan te bieden zolang deze geen toelating hebben. De producenten hebben gehoor gegeven aan dit verzoek. Daarom hebben wij verder geen maatregelen genomen.

Inspectieresultaten distributeurs

De groep distributeurs bestaat uit 200 distributeurs van professionele gewasbeschermingsmiddelen en circa 2500 verkooppunten van particuliere gewasbeschermingsmiddelen. Van de 102 inspecties waren er 64 niet akkoord.

distributeurs	aantal bedrijven (omvang doelgroep)	aantal inspecties	aantal inspecties met overtredingen
Verkoop professioneel	200	29	10
Verkoop particulier	2.500	73	54

Distributeurs van professionele gewasbeschermingsmiddelen

In Nederland zijn 200 geregistreerde distributeurs van gewasbeschermingsmiddelen voor professioneel gebruik. Dit zijn de bedrijven die onder Certificatie Distributie in Gewasbeschermingsmiddelen (Stichting CDG) vallen.

In 2021 hebben wij 29 inspecties uitgevoerd bij 26 verschillende distribiteurs van professionele gewasbeschermingsmiddelen. De inspecties zijn uitgevoerd vanuit reguliere inspectieproject of waren naar aanleiding van meldingen of bevindingen uit andere inspecties. Wij constateerden overtredingen van geringe omvang. Het ging onder meer om overtredingen op het gebied van de voorraad middelen (toelating of W-codering), de administratieve verplichtingen en reclame voor gewasbeschermingsmiddelen.

7 distribiteurs hebben een schriftelijke waarschuwing gekregen. Bij de 3 andere distribiteurs hebben we de overtreding afgedaan met een mondelinge mededeling.

aantal inspecties niet akkoord	mondelinge mededeling	schriftelijke waarschuwing	rapport van bevindingen	proces-verbaal
10	3	7	0	0

Verkoop van particuliere gewasbeschermingsmiddelen

Naar schatting zijn er 2500 verkooppunten van particuliere gewasbeschermingsmiddelen, zoals tuincentra, bouwmarkten, webshops en adverteerders op online platforms als Marktplaats en Facebook. In 2021 voerden we 73 inspecties uit bij deze verkooppunten. Het ging onder meer fysieke inspecties bij winkels en inspecties op afstand bij webshops en andere online aanbieders.

Bij 54 inspecties zagen we overtredingen. Dit leidde tot de volgende sanctiemaatregelen of vervolgacties:

• 3 keer hebben we een rapport van bevindingen opgemaakt en 3 keer een proces-verbaal. Bij deze 6 zaken ging het 4 keer om online verkoop van niet toegelaten beschermingsmiddelen. Bij een andere zaak ging het om winkelverkoop van professionele gewasbeschermingsmiddelen aan particulieren. Ook was er een verkoper die niet toegelaten gewasbeschermingsmiddelen op de markt bracht voor particulieren en hier ook reclame voor maakte.
• 11 keer hebben we een schriftelijke waarschuwing gegeven. De meest voorkomende overtreding was het aanprijzen van zout en azijn als gewasbeschermingsmiddel. Dit gebeurde 9 keer. Ook zagen we een aanbieder die zich niet hield aan de voorschriften voor reclame. 1 keer ontbraken er waarschuwingszinnen bij de verkoop.
• Bij 37 inspecties gaven we een mondelinge mededeling. Het ging om geringe overtredingen. Er stond bijvoorbeeld verouderde informatie op de website of er ontbraken waarschuwingszinnen.

aantal inspecties niet akkoord	mondelinge mededeling	schriftelijke waarschuwing	rapport van bevindingen	proces-verbaal
54	37	11	3	3

Op ons verzoek hebben online platforms als Marktplaats en Facebook 290 advertenties voor niet toegelaten gewasbeschermingsmiddelen verwijderd. Hiervoor hebben wij speciale werkafspraken met deze platforms. De adverteerders hebben we via de mail benaderd (als het mailadres bekend was) om ze te wijzen op de wet- en regelgeving. Als een adverteerder opnieuw in de fout ging, hebben wij gehandhaafd volgens ons interventiebeleid. Die inspecties staan hierboven vermeld.

Inspectieresultaten toelatingshouders en parallel-vergunninghouders

In Nederland zijn 150 toelatingshouders. Zij hebben samen ruim 1000 toelatingen voor gewasbeschermingsmiddelen. Van de 150 toelatingshouders hebben er 17 een vergunning voor parallelle import. Deze bedrijven mogen gewasbeschermingsmiddelen uit een andere EU-lidstaat importeren en in Nederland op de markt brengen.

In 2021 hebben wij 100 inspecties uitgevoerd bij toelatingshouders. Dit was in het kader van 2 inspectieprogramma’s:

• Kwaliteitstoetsing van gewasbeschermingsmiddelen
• Toezicht op de parallelle invoer van gewasbeschermingsmiddelen

Van de 100 inspecties waren er 8 niet akkoord.

toelatingshouders	aantal (omvang doelgroep)	aantal inspecties	aantal inspecties met overtredingen
kwaliteitstoetsing	1.000 toelatingen	61	4
parallelle import	17 vergunninghouders	39	4

Kwaliteitstoetsing van gewasbeschermingsmiddelen

Wij zijn verplicht om te controleren of gewasbeschermingsmiddelen dezelfde samenstelling hebben als vermeld staat in het toelatingendossier. Dit heet ook wel kwaliteitstoetsing.

In 2021 hebben we 50 gewasbeschermingsmiddelen van 20 toelatingshouders geselecteerd en uiteindelijk 43 monsters onderzocht bij 17 toelatinghouders. Hierbij hebben we geen afwijkingen vastgesteld. Wel zagen we bij 2 toelatingshouders enkele kleine afwijkingen in de tekst van het etiket. Deze konden worden hersteld. Daarom hebben we de toelatingshouders alleen een mondelinge mededeling gegeven.

Daarnaast hebben we 13 monsters gewasbeschermingsmiddelen van 9 toelatinghouders met vergunning voor parallelimport en 6 parallel toegelaten gewasbeschermingsmiddelen  uit voorraad bij distributeurs gecontroleerd. 1 parallel ingevoerd middel voldeed niet aan de samenstellingseisen. Het bleek niet om het originele product maar om een namaakmiddel (counterfeit) te gaan. Hiervoor hebben wij een rapport van bevindingen opgemaakt. De betreffende partij is vernietigd.

Ook deden we onderzoek naar aanleiding van meldingen. Een toelatingshouder meldde zelf dat een gewasbeschermingsmiddel was vervuild met een andere stof. De toelatingshouder haalde de nog op de markt aanwezige voorraad terug via een recall. Op percelen waar het middel was gebruikt hebben we de vervuilende stof niet aangetroffen. Wij hebben de toelatingshouder een boete gegeven en een last onder dwangsom opgelegd om herhaling te voorkomen.

We hebben nog 3 andere gewasbeschermingsmiddelen onderzocht naar aanleiding van meldingen, maar constateerden geen overtredingen. Deze middelen voldeden aan de kwaliteitseisen.

aantal inspecties niet akkoord	mondelinge mededeling	schriftelijke waarschuwing	rapport van bevindingen	proces-verbaal
4	2	0	2	0

Toezicht op de parallelle invoer van gewasbeschermingsmiddelen

In 2021 zijn er bij de NVWA 61 (verplichte) meldingen van de parallelle invoer van een partij gewasbeschermingsmiddelen uit andere lidstaten binnengekomen. Wij hebben bij 39 ingevoerde partijen van 8 vergunninghouders geïnspecteerd. We controleerden of de vergunninghouders hadden voldaan aan de eisen voor parallelle import. Ook checkten we de herkomst van het product: ging het om ‘echte’ producten of om namaak?

Bij 1 partij bleek het om een namaak (counterfeit) product te gaan. Hiervoor hebben we een rapport van bevindingen opgemaakt. De betreffende partij is vernietigd.

3 andere inspecties waren ook niet akkoord. Hierbij ging het om kleine afwijkingen op het etiket of in de administratie. Deze konden worden hersteld. Daarom hebben we de vergunninghouders alleen een mondelinge mededeling gegeven.

aantal inspecties niet akkoord	mondelinge mededeling	schriftelijke waarschuwing	rapport van bevindingen	proces-verbaal
4	3	0	1	0

Inspectieresultaten andere bedrijven

In 2021 hebben wij een inspectie uitgevoerd bij een adviseur in dienst van een distributeur van gewasbeschermingsmiddelen. De adviseur had niet-toegelaten gewasbeschermingsmiddelen (privé) op voorraad. Deze middelen waren eerder door telers ingeleverd bij de distributeur om ze te laten vernietigen. De adviseur had de middelen moeten afvoeren naar een afvalverwerker, maar had dit voor enkele middelen niet gedaan.

Voor deze overtreding hebben wij een proces-verbaal opgemaakt. Deze is bij de verdere afhandeling omgezet naar een bestuursrechtelijke afdoening.