Klassieke varkenspest

Wat is klassieke varkenspest?

Klassieke varkenspest lijkt op Afrikaanse varkenspest, maar wordt veroorzaakt door een ander virus. Beide virussen zijn erg gevaarlijk voor varkens en wilde zwijnen. Voor mensen zijn deze virussen ongevaarlijk.

Klassieke varkenspest heeft vaak een ernstig verloop. Veel varkens gaan er dood aan. Al zijn er ook varkens die helemaal geen symptomen hebben.

Houd Nederland vrij van klassieke varkenspest

Nederland is sinds 1998 vrij van klassieke varkenspest. In het verleden waren er wel uitbraken, vooral tot het begin van de jaren 70 van de vorige eeuw. In 1997 was er nog een grote landelijke uitbraak.

Er is altijd een risico dat klassieke varkenspest weer terugkomt in Nederland, bijvoorbeeld via de import van besmette dieren of veewagens die niet goed gereinigd zijn. Daarom is het zo belangrijk dat u een mogelijke besmetting direct meldt bij de NVWA. Wij kunnen de ziekte dan bestrijden en voorkomen dat er meer dieren ziek worden. Klassieke varkenspest is een meldingsplichtige en bestrijdingsplichtige ziekte.

Meldingsplicht klassieke varkenspest

Vermoedt uw dierenarts of u dat uw dieren varkenspest hebben? Meld dit dan bij het Landelijk meldpunt dierziekten: 045-546 31 88.  Dit is verplicht. Ook een laboratorium moet het melden als uit een test of onderzoek blijkt dat er een besmetting is.

Meld een mogelijke besmetting direct. Dit is belangrijk. Zo kunnen we voorkomen dat de ziekte zich verspreidt door Nederland.

Wat gebeurt er met mijn melding?

De NVWA onderzoekt of er echt varkenspest heerst onder uw dieren. Als dit inderdaad zo is, ruimen wij het bedrijf. Helaas is het niet mogelijk om de dieren te behandelen. Daarom worden ze gedood. Ook moeten alle materialen op het bedrijf gereinigd en ontsmet worden. Lees wat er nog meer gebeurt op een bedrijf dat verdacht of besmet is.

Bij klassieke varkenspest is het mogelijk om een noodvaccinatie te geven aan varkens in de omgeving van het besmette geruimde bedrijf. Alle varkens binnen een straal van 2 kilometer krijgen de vaccinatie, om te voorkomen dat het klassieke-varkenspest-virus zich verder kan verspreiden vanaf het besmette bedrijf. Bij Afrikaanse varkenspest is noodvaccinatie niet mogelijk. Voor dit virus is nog geen vaccin beschikbaar.

Andere maatregelen worden beschreven in het Beleidsdraaiboek bestrijding klassieke en Afrikaanse varkenspest.

Hoe herken ik klassieke varkenspest?

De symptomen van klassieke varkenspest zijn vrijwel gelijk aan die van Afrikaanse varkenspest. Er is bloedonderzoek nodig om vast te stellen om welke vorm van varkenspest het gaat. De eerste symptomen van klassieke varkenspest zijn gebrek aan eetlust, koorts en slapte. Lees meer over de symptomen van varkenspest.

Hoe wordt klassieke varkenspest overgedragen?

De oorzaak van klassieke varkenspest is een virus. Dit virus heet het klassieke-varkenspest-virus. Het virus kan het land binnenkomen via import van besmette dieren of onvoldoende gereinigde vrachtwagens die terugkeren uit besmette gebieden. De verdere verspreiding kan plaatsvinden via diertransporten, vrachtwagens, materialen en mensen die het virus bij zich dragen op hun kleding of schoenen.

In varkensvlees kan het virus lang overleven, ook als het vlees ingevroren of gedroogd is. Ga daarom voorzichtig om met producten van varkensvlees, zoals gedroogde worst of salami. Voer dit niet aan varkens, en laat het niet achter in de natuur. Geef ook geen voedselresten (swill) of keukenafval waar varkensvlees in zit.

Hoe snel worden varkens ziek na besmetting?

De incubatietijd varieert van 2 tot 14 dagen. Het verloop hangt onder meer af van de hoeveelheid besmet materiaal waarmee het dier in aanraking is gekomen, en van hoe besmettelijk de virusvariant is. In een bedrijf kan het wel 2 tot 4 weken duren voordat de eerste verschijnselen zichtbaar zijn.

Hoe voorkom ik besmetting bij mijn dieren?

Voorkom insleep van het klassieke-varkenspest-virus uit het buitenland. U kunt het volgende doen:

• Importeer alleen dieren en producten uit landen die vrij zijn van klassieke varkenspest. Alle EU-landen zijn vrij van het virus.
• Laat uw veewagens goed reinigen en ontsmetten als ze terugkeren uit het buitenland.

Er is altijd een risico dat het virus toch in Nederland terechtkomt. Neem daarom ook maatregelen om te voorkomen dat het virus zich ongemerkt kan verspreiden in ons land.

• Beperk het aantal contacten met andere varkensbedrijven en varkenshouders.
• Wissel zo min mogelijk materialen uit met andere varkensbedrijven.
• Laat zo min mogelijk mensen toe bij de varkens. Dit geldt zeker voor mensen die ook bij andere varkensbedrijven komen.
• Levert u varkens aan meerdere bedrijven in Nederland? Dan moet u regelmatig bloedonderzoek laten doen bij uw varkens. De bedrijfsdierenarts neemt hiervoor bloed af en stuurt dit naar het laboratorium. Daar wordt het bloed gescreend op antistoffen tegen klassieke varkenspest. Bloedonderzoek is verplicht voor varkenshouders met een fok-, opfok- of biggenbedrijf (bedrijven met de zogenaamde A- C- en E status). Zij moeten elke maand 12 bloedmonsters insturen.
• Twijfelt u of een dier varkenspest heeft? Bijvoorbeeld omdat het dier vage verschijnselen heeft die niet direct te herleiden zijn naar deze dierziekte? Maak dan gebruik van de EW-diagnostiek (uitsluitingsdiagnostiek). Dit kunt u eenvoudig en zonder kosten laten uitvoeren bij het laboratorium Wageningen Bioveterinary Research (WBVR). Meer informatie vindt u in de factsheet Diagnostiek AVP en KVP.

Waar komt klassieke varkenspest voor?

Klassieke varkenspest komt niet meer voor in de Europese Unie. De laatste uitbraken waren in 2015 bij wilde zwijnen in Letland. Klassieke varkenspest komt nog wel voor in Rusland, grote delen van Azië, Midden- en Zuid-Amerika en Zuid-Afrika.

Waar kan ik terecht met vragen?

Heeft u vragen over de dierziekte klassieke varkenspest? Neem dan contact op met uw eigen dierenarts. Heeft u vragen over hoe wij klassieke varkenspest bestrijden? Neem dan contact met ons op.