Inspectieresultaten attractie- en speeltoestellen op vrijetijdslocaties 2024

Attractie- en speeltoestellen moeten aan strenge eisen voldoen. De NVWA houdt hier toezicht op. In de eerste maanden van 2024 voerden we controles uit bij locaties als musea, tuincentra en winkelcentra waar ook attractie- en speeltoestellen staan. Het gaat hierbij om locaties waar het aanbieden van attractie- en speeltoestellen niet de hoofdactiviteit van de locatie is. We noemen deze locaties ook wel sfeer- of vrijetijdslocaties.

In het kort: regels worden onvoldoende nageleefd

In de eerste 3 maanden van 2024 voerden we onaangekondigde inspecties uit bij 33 van deze locaties. Het ging om:

  • 2 dierentuinen
  • 8 musea
  • 15 tuincentra
  • 1 vakantiecentrum
  • 7 winkelcentra

Op deze locaties waren in totaal 6 attractietoestellen en rond de 150 speeltoestellen aanwezig. We hebben alle attractietoestellen geïnspecteerd en een deel van de speeltoestellen. Als er meer dan 5 (speel)toestellen aanwezig waren op een locatie, namen we een steekproef.

Bij 6 locaties werd voldaan aan de eisen van het Warenwetbesluit attractie- en speeltoestellen 2023 (WAS 2023). Bij de overige 27 locaties constateerden we overtredingen, vaak meerdere per locatie. Bij 23 locaties ging het om (middel)zware overtredingen, bij 4 locaties zagen we enkel lichte overtredingen.

Het is niet mogelijk deze resultaten te vergelijken (om te zien of de naleving toe- of afneemt) met resultaten van voorgaande jaren. Controles op vrijetijdslocaties gebeurden in het verleden gericht naar aanleiding van meldingen van onveilige situaties.

Inspectieresultaten

Bij onze inspecties letten we op de volgende zaken:

  • of de attractie- en speeltoestellen gekeurd zijn
  • of de attractie- en speeltoestellen veilig zijn om te gebruiken
  • of de attractie- en speeltoestellen goed worden beheerd
  • of de juiste documenten aanwezig zijn

Meer informatie over deze onderdelen van een inspectie leest u op de pagina over ons toezicht.

Overtredingen

Bij 27 van de 33 onderzochte locaties constateerden we een overtreding. Per locatie zagen we vaak meerdere overtredingen: bij meerdere toestellen of op meerdere gecontroleerde punten van de wetgeving. In totaal ging het om 61 overtredingen.

Aantal overtredingen per inspectieonderdeel
Inspectieonderdeel Zware overtredingen Middelzware overtredingen Lichte overtredingen
Keuringsregime 9 5 1
Technische staat 1 6 5
Onderhoud & beheer 0 10 0
Actueel dossier 0 20 4
Totaal 10 41 10

Bij 9 van de 10 zware overtredingen ging het om een overtreding van het keuringsregime. Dit betekent dat het toestel niet door een onafhankelijke partij (AKI) is gekeurd op de wet en veiligheid. Geen van de 6 attractietoestellen was gekeurd.

Aantal overtredingen per locatie
Locatie Zware overtredingen Middelzware overtredingen Lichte overtredingen Totaal
Musea 3 8 1 12
Tuincentra 3 27 6 36
Winkelcentra 2 4 2 8
Dierentuinen en vakantiecentrum 2 2 1 5
Totaal 10 41 10 61

Slechtere naleving bij locaties met minder toestellen

Bij de locaties met slechts 1 of 2 toestellen (zoals veel tuincentra) voldeed slechts 8% aan alle eisen van het WAS 2023. Hier zijn met name middelzware of zware overtredingen geconstateerd. Bij de locaties met meer dan 10 speeltoestellen werden de regels duidelijk beter nageleefd.

Percentage locaties met zware of middelzware overtredingen per inspectieonderdeel
Locatie Keuringsregime Technische staat Onderhoud & beheer Actueel dossier Totaal
Musea 38% 25% 25% 38% 50%
Tuincentra 33% 33% 47% 60v 80%
Winkelcentra 57% 0% 13% 13% 71%
Dierentuinen en vakantiecentrum 67% 0% 0% 33% 67%
Totaal 42% 21% 30% 42% 70%

Kennis van de wetgeving

Tijdens de inspecties zijn de eigenaren en beheerders ook beoordeeld op hun kennis van het WAS 2023. Hieruit kwam naar voren dat veel beheerders en eigenaren onvoldoende kennis hadden en niet wisten wat hun wettelijke taken zijn. Dat was voornamelijk het geval  bij locaties met 5 of minder toestellen. Beheerders en eigenaren met een groter aantal toestellen was beter maar nog steeds onvoldoende op de hoogte van de regels (40% was voldoende bekend).

Hoe hebben wij gehandhaafd?

Wij hebben gehandhaafd volgens ons interventiebeleid. Bij de locaties met zware of middelzware overtredingen hebben we een of meerdere interventies toegepast.

  • Voor de zware overtredingen bij 9 locaties, hebben wij toestellen gesloten en hebben de beheerders een of meerdere boetes gekregen.
  • Voor middelzware overtredingen bij 14 locaties, kregen de beheerders van de toestellen een officiële waarschuwing, eventueel in combinatie met een beschikking eis tot herstel. Dit was vaak nodig omdat het onderhoud, het beheer door de ondernemer of het actueel dossier niet voldoende was. Bij geen van deze toestellen was sprake van een acuut onveilige situatie.
  • Waar enkel lichte overtredingen werden geconstateerd, moeten ondernemers de tekortkoming herstellen voor de volgende inspectie.

Bij de locaties met zware en middelzware overtredingen is een herinspectie uitgevoerd. Tijdens de herinspecties waren de onveilige situaties verholpen.

Vervolgaanpak

Gezien de resultaten is het belangrijk dat we blijven controleren bij deze locaties. Daarom voeren we in de laatste maanden van 2024 meer inspecties uit.

Beheerders en eigenaren van de locaties bleken niet goed op de hoogte te zijn van de regels. Dit is waarschijnlijk een belangrijke reden voor het niet goed naleven van de wetgeving. Daarom gaan wij ons er (verder) voor inzetten om beheerders en eigenaren beter op de hoogte te brengen van de wettelijke verplichtingen. Dit doen we onder meer met kennissessies, voorlichtingsmateriaal en nalevingshulp. Ook zijn we in gesprek met brancheorganisaties en bezoeken we relevante beurzen.

Advies

Op basis van de inspectieresultaten raden wij ouders, verzorgers en begeleiders aan om zelf goed op hun kinderen te letten en altijd te controleren of attractie- en speeltoestellen goed opgesteld en veilig (lijken te) zijn. Volg daarnaast altijd de instructies van de beheerder op. Kijk voor verder advies op de pagina Hoe weet ik of attracties en speeltoestellen veilig zijn?