Boomkwekerij en vaste planten
Boomkwekerijgewassen en vaste planten zijn niet opgenomen in Uitvoeringsverordening (EU) 2022/1192 voor aardappelmoeheid. De eisen aan bijvoorbeeld de beschikbaarheid van een onderzoeksverklaring AM gelden dus niet voor deze gewassen. Deze gewassen mogen in de EU, voor wat betreft AM, op elk willekeurig perceel worden geteeld. Nederland stelt echter wel eisen.
Teelt in Nederland
Met het oog op (behoud van) de export stelt Nederland wel eisen in verband met AM. In de Regeling plantgezondheid is voorgeschreven dat de teelt in Nederland op AM vrije percelen of binnen aardappelteeltverbodsgebieden plaats moet vinden. Ook het voor deze teelt gebruikte plantmateriaal dient afkomstig te zijn van percelen die vrij zijn van AM of gegroeid zijn in één van de aardappelteeltverbodsgebieden. Deze aanpak leidt ertoe dat alle boomkwekerijgewassen en vaste planten met een Nederlandse origine geschikt zijn voor export naar landen buiten de EU.
Teelt in EU-lidstaten en import naar Nederland
Bij verhandeling naar Nederland van boomkwekerijproducten, die geteeld zijn in andere EU-lidstaten, moet vanaf 30 maart 2018 een verklaring worden overlegd dat de partij geteeld is op een AM-vrij perceel. Voor boomkwekerijgewassen en vaste planten die worden aangekocht uit een ander EU land, geldt dat deze niet vanzelfsprekend vrij van AM kunnen worden beschouwd. De producten gelden wel als 'AM vrij' als dit kan worden aangetoond.
Het ‘AM- vrij’ zijn, kan verklaard worden op basis van grondbemonstering of de verklaring dat er minimaal 12 jaar geen aardappelen zijn geteeld op het betreffende perceel. De NVWA heeft de EU-lidstaten verzocht deze verklaring af te geven op een pre-exportcertificaat (PEC) ) of een andere officiële verklaring. Een plantenpaspoort is onvoldoende, want die biedt niet vanzelfsprekend de garantie dat de partij geteeld is op een AM-vrij perceel.
De NVWA heeft haar collega diensten binnen de EU onder andere per brief geïnformeerd over deze problematiek. Telers en handelaren kunnen deze brief ook zelf benutten in de contacten die zij mogelijk hebben met de fytosanitaire autoriteit of leveranciers in andere EU-landen als zij willen beschikken over een verklaring van perceelvrijheid.
Export en Re-export
Voor handel in boomkwekerijgewassen en vaste planten geldt, dat veel exportbestemmingen buiten de EU vrijheid van AM eisen. Als een partij afkomstig is uit een ander EU-land, dient voor exportcertificering te worden aangetoond dat aan de gestelde AM-eis wordt voldaan door het overleggen van het hiervoor genoemde pre-exportcertificaat.
Voor partijen die van buiten de EU zijn ingevoerd, geldt het fytosanitaire certificaat als bewijs dat partijen vrij zijn van AM.