Hoe werkt een inspectie van de NVWA?

Voor de inspectie

Zorg ervoor dat u zich altijd aan de regels houdt. U kunt op ieder moment worden gecontroleerd. Wij kondigen een inspectie meestal niet van te voren aan. Of we onaangekondigd langskomen of eerst een afspraak maken hangt af van het type bedrijf dat u heeft, en het onderwerp waarvoor wij langskomen.

Bekijk ook onze uitgangspunten bij toezicht

Hoe moet ik me voorbereiden voor een inspectie?

Als u niet weet dat wij komen, dan hoeft u uiteraard niets voor te bereiden. Hebben we wel een afspraak met u gemaakt? Zorg er dan voor dat u, of iemand anders aanwezig is om ons te ontvangen. Voor sommige onderwerpen kunnen we u vooraf ook vragen om uw administratie klaar te leggen.

Tijdens de inspectie

Onze inspecteurs kijken of u zich aan de regels houdt. Wat zij controleren en hoe zij dat doen is afhankelijk van het soort bedrijf dat u heeft. Bijvoorbeeld:

• Bij veehouderijbedrijven controleren we of zij zich aan de dierenwelzijns- en diergezondheidsregels houden. Daarvoor inspecteren we de dieren, maar we kunnen ook het logboek voor diergeneesmiddelengebruik bekijken of het bedrijfsregister.
• Bij restaurants controleren we of zij zich aan de hygiëneregels hebben gehouden in de keuken en of de juiste administratie is bijgehouden.

Hoe weet ik dat de inspecteur echt van de NVWA is?

Onze inspecteurs hebben altijd een toezichthouderspas bij zich. Deze laten ze gevraagd en ongevraagd zien. Doen ze dit niet en twijfelt u of iemand een inspecteur van de NVWA is? Vraag dan om zijn toezichthouderspas. Wordt dit geweigerd, neem dan contact met ons op.

Moet ik meewerken aan de inspectie?

Ja, u bent van de wet verplicht mee te werken aan de inspectie. U moet inspecteurs toegang geven tot uw gebouwen met uitzondering van uw woning. Voor uw woning gelden bijzondere regels, die ziet u hieronder. U mag onze inspecteur tijdens de inspectie niet belemmeren. Als u toegang tot uw bedrijf weigert, dan kunnen we u bevelen om mee te werken. Dat noemen we een vordering.

Niet meewerken aan een vordering is een overtreding. Dat kan verschillende gevolgen hebben:

• U kunt in sommige gevallen een boete krijgen.
• We kunnen u een maatregel opleggen. Dan moet u ons een bedrag betalen voor elke dag dat u ons geen toegang verleent of niet meewerkt.
• U kunt een proces-verbaal krijgen voor het niet-meewerken aan de vordering.
• We kunnen de politie vragen om uw deuren te forceren zodat we naar binnen kunnen.

Moet ik toegang verlenen tot mijn bedrijf, huis of vervoersmiddel?

Inspecteurs mogen uw bedrijf en vervoersmiddelen onderzoeken, ook zonder uw toestemming. U mag hen niet tegenhouden en bent verplicht mee te werken. Voor uw woning gelden andere regels.

Uw bedrijf

Inspecteurs mogen in alle bedrijfsruimten komen en hier rondkijken. De inspecteur mag ook dozen of voorwerpen verplaatsen, of tussendeuren forceren om toegang te krijgen tot afgesloten ruimtes. Meestal zult u samen met de inspecteur rondlopen tijdens de inspectie. Als u dat wilt, mag u een getuige of advocaat vragen bij de inspectie aanwezig te zijn. Een inspecteur mag ook zonder u op uw bedrijf rondlopen. Dit gebeurt niet standaard en alleen als de situatie daar om vraagt.

Uw woning

Toegang tot uw woning mag normaal gesproken pas als u daarvoor toestemming geeft. Bij controles voor sommige wetten mogen de inspecteurs ook in uw woning zonder uw toestemming. Daarvoor heeft de inspecteur wel een schriftelijke machtiging nodig. Of er moet sprake zijn van een ernstig of onmiddellijk gevaar voor de veiligheid van personen of goederen. 

• Bij een inspectie voor de regels op dierenwelzijn en diergezondheid mag een inspecteur uw woning betreden zonder uw toestemming. Dat staat in de Wet dieren.
• Bij een inspectie voor de regels van productveiligheid en voedselveiligheid mag de inspecteur uw woning betreden zonder uw toestemming, om via uw woning naar de bedrijfsruimte te gaan of naar de bedrijfsruimte in uw woning te gaan. Dat staat in de Warenwet.

Dit doen we in verband met uw privacy nooit zomaar en nooit zonder duidelijke reden of aanleiding. De inspecteur betreedt uw woning zonder uw toestemming alleen in een situatie waarbij dit echt nodig is. Denk daarbij aan een ernstige overtreding of een spoedeisende situatie.

Ook kan het zijn dat de inspecteurs een speciale machtiging hebben gekregen om uw woning te betreden zonder uw toestemming. De machtiging kunnen inspecteurs krijgen van de advocaat-generaal van het ressortsparket, de officier van justitie, de hulpofficier, of de rechter-commissaris. Zij hebben de machtiging dan bij zich. Twijfelt u of de inspecteur gemachtigd is, vraag dan naar de machtiging.

Uw vervoersmiddelen

Inspecteurs mogen uw vervoersmiddel onderzoeken. Ook mogen zij de lading van uw vervoersmiddel bekijken.

Moet ik mijn bedrijfsadministratie laten zien?

Inspecteurs mogen uw administratie bekijken. Ook kunnen ze (een deel van) uw bedrijfsadministratie voor een korte periode meenemen of kopieën daarvan maken. Dit doen ze alleen als het nodig is voor het onderzoek. Inspecteurs zullen niet zomaar alle bedrijfsadministratie meenemen. Als ze uw administratie meenemen, dan krijgt u van de inspecteur een bewijs hiervan.

Inspecteurs mogen inzage vorderen. Dan bevelen ze u dat u meewerkt. Als u dat niet doet, dan kunt u een boete of maatregel krijgen of strafrechtelijk vervolgd worden.

Foto’s en video’s maken

Inspecteurs mogen foto’s, geluidsopnames en video’s maken om een situatie vast te leggen. Ook als u dit niet wilt. De inspecteur zorgt ervoor dat er geen onnodige persoonsgegevens worden opgenomen. De beelden en opnames worden in principe alleen gebruikt voor toezicht of handhaving.

Gegevens openbaar maken

Alle stukken van de overheid kunnen door iedereen opgevraagd worden, dat staat in de Wet open overheid (Woo). Een rapport van bevindingen dat een inspecteur maakt over uw bedrijf, kan door iedereen worden opgevraagd. Dan wordt het openbaar gemaakt. Bekijk meer informatie over de Woo-procedure. Bekijk ook wat u kunt doen tegen het openbaar maken van uw gegevens.

Mag ik zelf ook foto’s of video’s maken tijdens de inspectie?

Ook u mag de inspectie fotograferen, opnemen of filmen. Daarbij geldt:

• Geef vooraf aan de inspecteur aan dat u gaat filmen of fotograferen.
• Zorg ervoor dat u de inspecteur niet belemmert in zijn inspectie. Ga niet voor de inspecteur staan of op een andere manier zijn zicht belemmeren.
• Respecteer de privacy van de inspecteur. Maak geen foto’s of opnames waarbij de inspecteur herkenbaar in beeld is.
• Gebruik de foto’s, geluidsfragmenten of filmfragmenten alleen voor uw eigen administratie. Verspreid of publiceer de foto’s en opnames niet online of in chatgroepen. Bij smaad, laster of belediging (online) zullen we strafrechtelijke stappen tegen u ondernemen.

Ben ik verplicht te antwoorden?

U bent verplicht om mee te werken aan de inspectie, inlichtingen te geven en mee te werken aan vorderingen. Als wij u vragen stellen over uw betrokkenheid bij een feit waarvoor u een boete kunt krijgen, bent u niet verplicht te antwoorden. De inspecteurs geven u in dat geval voorafgaand aan de vragen ‘de cautie’. Dit betekent dat zij u vertellen dat u niet verplicht om te antwoorden.

Ook als wij u vragen stellen over uw betrokkenheid bij een strafbaar feit waarvoor u strafrechtelijk vervolgd kunt worden, bent u niet verplicht te antwoorden. Dan zal een buitengewoon opsporingsambtenaar (boa) u voorafgaand aan de vragen ‘de cautie ’ geven. Daarbij wijst de boa u op uw recht op verhoorbijstand. Dat betekent dat u een advocaat of jurist kunt inschakelen voordat wij u vragen stellen over uw betrokkenheid bij het feit. Voor meer informatie kijk op de pagina Het Openbaar Ministerie bepaalt of ik strafrechtelijk wordt vervolgd.

Na de inspectie

De inspecteur maakt een inspectieverslag van de inspectie. Als de inspectie akkoord is, gebeurt er voor u verder niets meer. Het kan zijn dat u voor bepaalde werkzaamheden nog wel een factuur van ons ontvangt.

Is er een overtreding gevonden?

Als inspecteurs een overtreding zien, dan volgen zij het NVWA interventiebeleid. In dat interventiebeleid staat aangegeven wat zij moeten doen. Daarbij zijn 4 mogelijkheden die ook gecombineerd kunnen worden:

• zij bieden u nalevingshulp aan
• zij geven u officiële waarschuwing
• zij schrijven een rapport van bevindingen voor een maatregel of boete
• zij maken een proces-verbaal op

Degene die het rapport van bevindingen of proces-verbaal maakt, is iemand anders dan degene die een straf oplegt. Boetes en maatregelen worden niet opgelegd door de inspecteur die de inspectie verricht. De rapporten worden door onze divisie juridische zaken beoordeeld voordat er een maatregel of boete wordt opgelegd. Een proces-verbaal wordt afgehandeld door een Officier van Justitie.

Moet ik de adviezen van de inspecteur opvolgen?

In het gesprek kan de inspecteur u adviezen geven om het voortaan beter te doen. Als de inspecteur bij een herinspectie van mening is dat u de overtreding niet heeft opgelost, dan kan dat gevolgen voor u hebben. Bijvoorbeeld een (verhoogde) boete of verscherpt toezicht.

Kan ik een reactie geven?

Er zijn verschillende momenten waarop u een reactie kunt geven.

U kunt tijdens de inspectie uw reactie altijd meegeven aan de inspecteur. Op de inspectie zelf of tegen een officiële waarschuwing kunt u geen bezwaar maken. De inspecteur zorgt ervoor dat uw verklaring opgenomen wordt in het inspectieverslag en in het Rapport van bevindingen of in het proces-verbaal.

Bent u het niet eens met de inhoud van het Rapport van bevindingen van de inspecteur of het voornemen tot oplegging van boete of maatregel? Voordat u daadwerkelijk een boete of maatregel krijgt, krijgt u altijd de gelegenheid om uw zienswijze te geven van de NVWA. Dit is anders in de situaties met spoed.

Bent u het niet eens met het besluit tot boeteoplegging of oplegging van een maatregel? Dan kunt u hiertegen bezwaar indienen. Bent u het niet eens met een proces-verbaal? U krijgt van het Openbaar Ministerie bericht waarin ook staat uitgelegd wat u dan kan doen.

Ik wil het inspectieverslag krijgen

Het inspectieverslag kunt u opvragen bij de inspecteur of via ons Klantencontactcentrum. U hoeft hiervoor geen Woo-verzoek in te dienen.

Het rapport van bevindingen krijgt u toegestuurd op het moment dat u het Voornemen tot boeteoplegging of Voornemen tot oplegging maatregel van ons ontvangt.

De NVWA publiceert Inspectieresultaten

Regelmatig publiceren we de resultaten van inspecties. Soms gebeurt dit met anonieme gegevens, dan staan de gegevens van de gecontroleerde bedrijven niet op onze website. Maar soms staan de bedrijfsgegevens er wel in. Bij controles in de Horeca is dat bijvoorbeeld zo.

Als dit voor uw bedrijf geldt dan krijgt u van ons een brief. Als u het niet eens bent met de publicatie van uw gegevens dan kunt u hierop reageren door een zienswijze in te dienen. Dit kunt u ook doen als uw gegevens niet kloppen.

Heeft u vragen? Neem dan contact op.

U kunt hiervoor het algemene nummer van de NVWA 0900-03 88 bellen. U kunt ook contact opnemen met de inspecteur. Of u kunt de contactpersoon benaderen die genoemd staat in de brief.