Tabaks- en alcoholontmoediging in 2024

In 2024 dragen we met ons toezicht bij aan het Nationaal Preventieakkoord om roken, vapen en (problematisch) alcoholgebruik terug te dringen, met name onder jongeren. Speerpunten zijn dan ook het toezicht op de leeftijdgrenzen, verkoopverboden, producteisen en reclameverboden. Hierbij maken wij onder meer gebruik van minderjarige testkopers (bij het toezicht op de leeftijdgrens), van administratief toezicht en werken wij samen met andere partijen.

Voor bedrijven worden de promotie- en reclameregels voor rookwaren en alcohol steeds strenger. De aantrekkelijkheid en de (directe) beschikbaarheid van de producten wordt zo teruggedrongen. Dit moet leiden tot een afname in het gebruik ervan. We investeren in 2024 in meer kennis van de  marketingstrategieën van bedrijven, zodat we daar adequaat op kunnen inspelen met ons toezicht. We staan voor een uitdaging; trends in producten en marketingstrategieën volgen elkaar snel op en nieuwe producten worden ontwikkeld of nieuwe verkoopmanieren worden gevonden. Bedrijven proberen via aangepaste marketingstrategieën nieuwe en aangepaste regels te omzeilen. Zij maken daarbij gebruik van trends onder jongeren, zoals recentelijk nicotinezakjes en vapes. Daar moeten we als NVWA snel en adequaat op kunnen voorsorteren en handelen. Dit gaan we in 2024 verder vormgeven met een flexibele inrichting vanaf de ontwikkeling van het toezicht tot en met het opleggen van de maatregelen (boetes).

Het gebruik van verdovende en verslavende middelen heeft grote volksgezondheidsrisico's. Er is in de samenleving veel aandacht voor het ontmoedigen van roken en vapen en alcoholgebruik. Niet alle bedrijven die voordeel halen uit de verkoop van alcohol en rookwaren steunen de handhaving van de maatregelen. Het terugdringen van de aantrekkelijkheid en beschikbaarheid van rookwaren stimuleert het onderhands en via illegale (online) kanalen aanbieden van (verboden) producten, ook door kleinere spelers. In 2024 blijven we inzetten op het verkrijgen van meer inzicht in deze kanalen. Bij het toezicht pakken we de overtredingen zoveel mogelijk aan bij de bron waar onze handhaving de meeste impact heeft en waar de verhandeling van de producten vooraan in de handelsketen een halt kan worden toegeroepen. De verhandeling in het illegale handelskanaal is overigens niet altijd volledig terug te dringen met toezicht en handhaven op basis van de Tabaks- en rookwarenwet. We zorgen er in eerste instantie voor dat de reguliere verkoopkanalen, en de daar aangeboden producten, aan de eisen voldoen. Op deze wijze worden jongeren in deze verkoopkanalen niet aan onrechtmatige verkoop en verboden producten blootgesteld. Voor het terugdringen van roken en (problematisch) alcoholgebruik is toezicht en handhaven alleen niet genoeg; hiervoor is een samenhangend pakket aan maatregelen nodig.