Dierenwelzijn in 2024
Nederland is een van de voorlopers in de Europese Unie (EU) bij wetgeving voor de borging van dierenwelzijn. Desalniettemin zijn er ook voor dieren in Nederland risico's voor het welzijn. Bijvoorbeeld als gevolg van onvoldoende vakmanschap bij houders van dieren, ontoereikende huisvesting of onzorgvuldig handelen bij het houden, hanteren, laden, vervoeren en doden van dieren. De wijze waarop varkens gehouden worden, kan het risico op staartbijten vergroten. Vleeskuikens lopen risico op letsel aan poten, borst of vleugels tijdens verblijf in de stal of bij het vangen en laden voorafgaand aan het transport. Verder zien we dat de omvang van de online handel in met name gezelschapsdieren en (ook in het wild gevangen) inheemse en exotische dieren toeneemt. Dit kan risico's opleveren voor het dierenwelzijn en de gezondheid van deze dieren. Ook veroorzaakt deze handel risico's voor de overdracht van dierziekten en mogelijk zoönosen.
We werken samen met het ministerie van LNV aan het verbeteren van de handhaafbaarheid en uitvoerbaarheid van open normen. We ontvangen veel Woo- en handhavingsverzoeken, met name van ngo’s, over dierenwelzijn in relatie tot deze open normen. Eind 2023 wordt een nieuw Europees voorstel verwacht over het welzijn van dieren tijdens transport, waarover in 2024 zal worden onderhandeld in de Europese Raad. De verwachting is dat de handhaving hiervan veel toezichtcapaciteit gaat vragen.
We ontwikkelen ons toezicht op dierenwelzijn van incidentgedreven naar risicogericht. We kiezen voor preventie en aanpak bij de bron. Het versterken van onze datapositie heeft daarbij veel aandacht. We werken intensief samen met andere partijen. Ons toezicht is kennisgedreven en risicogericht om onze beperkt beschikbare capaciteit zo optimaal mogelijk te benutten. Daarom voeren we in- en extern intensiever het gesprek over de grootste risico’s. Zodat we vooral daar toezicht houden waar het echt nodig is. Ook maken we in ons toezicht steeds meer gebruik van innovaties, zoals bijvoorbeeld slim cameratoezicht en een app met informatie over exotische diersoorten. Met naleefmetingen verbeteren we onze datapositie, zodat we ons toezicht verder kunnen versterken.
De afgelopen jaren zijn de extra gelden uit het coalitieakkoord besteed aan inzet van nieuwe medewerkers en middelen bij het uitvoeren en ontwikkelen van het toezicht op gezelschapsdieren, en op landbouwhuisdieren tijdens het vervoer en op slachthuizen. Daarnaast zijn de extra gelden ook ingezet voor nieuwe medewerkers en middelen bij het beoordelen van meldingen en ter ondersteuning van diergeneeskundige beoordelingen in welzijnszaken. Nadat deze nieuwe medewerkers zijn opgeleid en ingewerkt, resulteert deze extra capaciteit vanaf 2024 in daadwerkelijke versterking voor de uitvoering van toezichtstaken.
In 2024 zetten we in op krachtig en risicogericht toezicht bij het transport van landbouwhuisdieren en bij het aanvoeren en doden van dieren op slachthuizen. Wanneer extreme temperaturen verwacht worden, stellen we het Nationaal plan veetransport bij extreme temperaturen in werking en controleren we extra. Bij lange transporten van dieren worden vaak meerdere landsgrenzen gepasseerd. Daarom verbeteren we onze internationale samenwerking om ook in Europees verband te werken aan goede afspraken voor borging van het dierenwelzijn.