Toezicht op nieuwe hype: nicotinezakjes
Nicotinezakjes, ook wel snus genoemd, zijn sinds begin 2022 steeds populairder onder jongeren. Het zakje dat tussen tandvlees en bovenlip wordt gestoken, geeft nicotine af en is daarmee verslavend. In Nederland geldt een verbod op verkoop van nicotinezakjes met 0,035 mg of meer nicotine per zakje. Het is namelijk schadelijk voor de gezondheid. Sinds november 2021 houden we toezicht op dit verbod. We voeren inspecties uit bij verschillende soorten bedrijven om te controleren of zij zich aan het verkoopverbod houden.
We zetten in eerste instantie in op importeurs en groothandels van nicotinezakjes om de grote toestromen van deze producten bij de bron aan te pakken. Daar ligt onze prioriteit maar we handhaven ook bij (Nederlandse en buitenlandse) internetbedrijven en bij de detailhandel.
Importeurs en groothandels
Bij 4 grote importeurs/groothandels en een aantal andere bedrijven treffen we nicotinezakjes met teveel nicotine aan. De meeste bedrijven laten deze illegale nicotinezakjes vernietigen. 2 grote importeurs sturen zakjes naar een ander Europees land, waar verkoop wel is toegestaan. In totaal zijn circa 100.000 potjes nicotinezakjes (met gemiddeld 20 zakjes snus per potje) uit de handel gehaald. Importeurs/groothandels informeren afnemers over het verbod en geven opdracht de voorraad niet meer te verkopen.
Detailhandel
Van juni tot en met september 2022 voeren we 100 inspecties uit bij verschillende soorten winkels, waaronder tankstations, horecazaken, tabakswinkels en supermarkten waar veel jongeren komen. Bij 15 winkels treffen we illegale nicotinezakjes aan. Deze halen we uit de handel. De winkeliers krijgen een boete.
Internetbedrijven
We wijzen internetbedrijven op het verbod van verkoop van nicotinezakjes met te hoge gehaltes nicotine in Nederland. We brengen het verkoopverbod ook onder de aandacht van de EU-lidstaten waar de betreffende internetbedrijven gevestigd zijn. Sommige webshops waren al gestopt met de verkoop in Nederland. Na onze inspecties zijn nog eens 9 Nederlandse en 6 buitenlandse webshops gestopt met de verkoop aan Nederlandse consumenten. Op ons verzoek zijn daarnaast 200 Nederlandse sociale media accounts verwijderd, die via een bekend social media platform nicotinezakjes aanboden.
Samenwerking politie en douane
Douane en politie informeren ons als zij grote partijen illegale nicotinezakjes aantreffen. Dan zorgen we er samen voor dat deze partijen worden tegengehouden aan de grens of in bewaring worden genomen om te voorkomen dat deze in de handel komen.
Risicogerichte inspecties
Wij blijven risicogerichte inspecties doen en we reageren op meldingen van burgers, bedrijven, politie en douane. We halen illegale zakjes uit de handel en treden op als we zien dat een bedrijf zich niet aan het verkoopverbod houdt. We proberen te voorkomen dat nicotinezakjes worden aangeboden via social media. Om jongeren te beschermen, blijven we ook in gesprek met social media-platforms. Als we een advertentie zien voor het aanbod van nicotinezakjes, laten we het account verwijderen.
Toezicht en handhaving is niet de enige oplossing voor het terugdringen van het gebruik van dit soort producten onder jongeren. Het is ook belangrijk dat winkeliers, gebruikers en hun omgeving (zoals ouders en scholen) zich bewust zijn van de gevaren van dit soort producten. Er is informatie beschikbaar over de gezondheidseffecten via informatiekanalen zoals de website rokeninfo.nl.