Risicoscan van uitheemse zoetwatermollusken in Nederland
Het aantal waarnemingen van uitheemse zoetwatermollusken (slakken en mosselen) in Nederland neemt toe. Van de soorten die zich in Nederland kunnen vestigen was onvoldoende bekend over hun effect op de biodiversiteit en ecosystemen. Dit was aanleiding voor bureau Risicobeoordeling & onderzoek (BuRO) om opdracht te geven aan Radboud Universiteit voor een risicoscan van uitheemse zoetwatermollusken in Nederland. Het doel van deze risicoscan is om overzicht te geven van de risico’s van de verschillende soorten mollusken voor Nederland, en van mogelijke maatregelen ter eliminatie en beheersing van de verspreiding.
Achtergrond
Uit het onderzoek blijkt dat de introductie van uitheemse zoetwatermollusken vooral plaatsvindt door de aquarium- en tuinvijverhandel en het meeliften met schepen. Er zijn in totaal 70 soorten die:
- al geïntroduceerd (en gevestigd) zijn in Nederland, of
- nog niet in Nederland zijn geïntroduceerd maar wel in omringende landen zijn gevestigd en/of in de handel zijn aangetroffen en die binnen 5-10 jaar in Nederland te verwachten zijn, of
- soorten die in de aquarium- en tuinvijverhandel aanwezig zijn, maar nog niet zijn waargenomen in Nederland.
Van deze 70 soorten zijn 27 soorten in Nederland waargenomen. Het aantal eerste waarnemingen in Nederland in oppervlaktewateren vertoont over de jaren een stijgende trend. Dertig soorten kunnen zich in Nederland vestigen. Hiervan hebben 15 soorten een groot effect op de inheemse biodiversiteit en het functioneren van ecosystemen.
Aanpak
Volledige eliminatie van gevestigde soorten is waarschijnlijk niet mogelijk en bestrijding is moeilijk. Preventieve maatregelen kunnen gericht zijn op het stoppen van de handel in soorten en het tegengaan van meeliften met schepen.