Nationaal Plan Residuen: uitkomsten monitoringsprogramma 2021

De NVWA controleert vlees en andere producten op de aanwezigheid van hormonen, verboden stoffen en residuen van diergeneesmiddelen en contaminanten. De controles doen wij volgens het Nationaal Plan Residuen in producten van dierlijke oorsprong. Bekijk de uitkomsten van dit monitoringsprogramma in 2021.

In het kort: minder dan 1% positieve monsters

Van de 24.085 onderzochte monsters waren er 88 positief. Dat is een percentage van 0,37%.

De afwijkende monsters bevatten vooral contaminanten uit stofgroep B3, zoals cadmium, lood en kwik. Deze stoffen stapelen zich vooral in de nieren van runderen. Daarom is dit orgaanvlees van runderen ouder dan 2 jaar niet geschikt voor menselijke consumptie. Omdat rundernieren niet op de markt worden gebracht, komen de contaminanten ook niet in de voedselketen.

Een ander stof die veel voorkwam in de positieve monsters is thiouracil. Deze stof zat vooral in de urine van kalveren en runderen. Mogelijk komt dit doordat deze dieren koolzaadachtige planten eten. Wij werken aan een methode waarmee we kunnen controleren of thiouracil inderdaad een natuurlijke oorsprong heeft of dat het om de synthetische (en dus toegediende vorm) gaat.

Daarnaast zien we ieder jaar monsters met residuen van diergeneesmiddelen die boven maximale limiet uitkomen. Dit gebeurt af en toe bij verschillende bedrijven. Deze bedrijven krijgen een maatregel opgelegd. Voor deze stoffen zou het percentage positieve monsters 0% moeten zijn.

Inspectieresultaten: 24.085 monsters

Wij deden een niet-selectieve monstername bij boerderijen (ook wel: primaire bedrijven), slachthuizen en grenscontroleposten. De hoeveelheid monsters baseerden we op de productiecijfers van dierlijke producten in 2020. De monsters lieten wij onderzoeken in een geaccrediteerd laboratorium.

  • In totaal namen we 24.085 monsters.
  • 88 monsters waren niet-conform (0,25%):
    • 21 in de boerderijfase (primaire fase)
    • 66 in de slachtfase
    • 1 monster bij een grenscontrolepost

Bekijk welke dieren en dierlijke producten wij controleren

Bekijk op welke stoffen wij controleren

Aangetoonde stoffen in monsters genomen in de primaire fase in 2021

diersoort / product stofgroep A2 stofgroep A3 stofgroep B2
rund 8x thiouracil
vleeskalf 9x thiouracil 1x α-boldenon
varken
pluimvee
aquacultuur
melk 3x salicylzuur
eieren
honing

Aangetoonde stoffen in monsters genomen in de slachtfase in 2021

diersoort / product stofgroep A1 stofgroep A6 stofgroep B1 stofgroep B2 stofgroep B3
rund

2x thiouracil 

22x cadmium, 2x cadmium+lood, 1x cadmium+kwik, 2x lood, 2x kwik
vleeskalf

6x thiouracil 

2x paracetamol 1x didecyldimethylammoniumchloride
varken 1x ampiciline, 2x benzylpeniciline, 1x sulfadiazine 1x levamisol 1x cadmium, 1x cadmium+koper
schaap

1x semicarbazide

1x gamithromycine 2x cadmium, 1x lood
geit
paard 1x chloramphenicol
pluimvee 3x AMOZ, 1x chloramphenicol 2x doxycycline 6x koper
gekweekt wild
vrij wild 1x koper

Aangetoonde stoffen in monsters genomen bij grenscontroleposten in 2021

diersoort / product stofgroep B3
rund
varken
schaap/geit
paard
pluimvee
aquacultuur 1x kristalviolet
honing
vrij wild

In de niet getoonde stofgroepen is niets gevonden.

Maatregelen: aanvullende inspecties, zo nodig maatregelen

Bij monsters die positief werden getest op antibiotica of andere diergeneesmiddelen voerden wij een inspectie uit bij het primaire bedrijf, dus de boerderij waar het dier vandaan kwam. We hebben 15 aanvullende inspecties bij boerderijen uitgevoerd. Dit leidde tot de volgende resultaten.

  • 10 keer een maatregel: een schriftelijke waarschuwing of een boete
    Dit was voor het overschrijden van de maximum residu limiet, administratieve verplichtingen, het niet volledig en correct invullen van de voedselketeninformatie en het toepassen van diergeneesmiddelen. Twee pluimveebedrijven zijn onder verscherpt toezicht geplaatst: hun vlees wordt vaker getest op antibiotica.
  • 1  keer een aanvullende monstername
    Ook in dit monster zat de al eerder gevonden paracetamol, het ging wel om een lag gehalte.
  • 1 melding naar een EU-lidstaat
    Hierbij ging het om een dier uit de betreffende lidstaat. In het vlees van het dier troffen we een gehalte residu boven de maximum residu limiet aan of een ander opvallend resultaat. Dankzij onze melding kan de lidstaat een inspectie uitvoeren bij de veehouder.