Nationaal Plan Residuen: uitkomsten monitoringsprogramma 2020
De NVWA controleert vlees en andere producten op de aanwezigheid van hormonen, verboden stoffen en residuen van diergeneesmiddelen en contaminanten. De controles doen wij volgens het Nationaal Plan Residuen in producten van dierlijke oorsprong. Bekijk de uitkomsten van dit monitoringsprogramma in 2020.
In het kort: minder dan 1% positieve monsters
Het aantal positieve monsters schommelt jaarlijks tussen de 50 en 80. Ook in 2020 was dat zo: van de 21.224 onderzochte monsters waren er 53 positief. Dat is een percentage van 0,25%.
De productie van vlees en dierlijke producten stijgt ieder jaar. Daardoor stijgt het aantal monsters ook ieder jaar. In 2020 zijn we de monsters op een andere, efficiëntere manier gaan analyseren. Hierdoor waren er minder analyses nodig om toch dezelfde hoeveelheid informatie te krijgen.
In 2020 zijn er wel minder monsters genomen dan volgens de richtlijn nodig is. Dit kwam door de coronapandemie: het was lastiger om monsters te nemen. Ter compensatie hebben we meer analyses gedaan op de beschikbare monsters. Het aantal analyses voldoet hiermee wel aan de Europese richtlijn.
De afwijkende monsters bevatten vooral contaminanten uit stofgroep B3, zoals cadmium, lood en kwik. Deze stoffen stapelen zich vooral in de nieren van runderen. Daarom is dit orgaanvlees van runderen ouder dan 2 jaar niet geschikt voor menselijke consumptie. Omdat rundernieren niet op de markt worden gebracht, komen de contaminanten ook niet in de voedselketen.
Een ander stof die veel voorkwam in de positieve monsters is thiouracil. Deze stof zat vooral in de urine van kalveren en runderen. Mogelijk komt dit doordat deze dieren koolzaadachtige planten eten.
Daarnaast zien we ieder jaar monsters met residuen van diergeneesmiddelen die boven maximale limiet uitkomen. Dit gebeurt af en toe bij verschillende bedrijven. Deze bedrijven krijgen een maatregel opgelegd. Voor deze stoffen zou het percentage positieve monsters 0% moeten zijn.
Inspectieresultaten: 21.224 monsters
Wij deden een niet-selectieve monstername bij boerderijen (ook wel: primaire bedrijven), slachthuizen en grenscontroleposten. De hoeveelheid monsters baseerden we op de productiecijfers van dierlijke producten in 2019. De monsters lieten wij onderzoeken in een geaccrediteerd laboratorium.
- In totaal namen we 21.224 monsters.
- 53 monsters waren niet-conform (0,25%):
- 9 in de boerderijfase (primaire fase)
- 43 in de slachtfase
- 1 monster bij een grenscontrolepost
Bekijk welke dieren en dierlijke producten wij controleren
Bekijk op welke stoffen wij controleren
| diersoort / product | stofgroep A2 | stofgroep B2 |
|---|---|---|
| rund | ||
| vleeskalf |
6x thiouracil |
|
| varken | ||
| pluimvee | ||
| aquacultuur | ||
| melk | 3x salicylzuur | |
| eieren | ||
| honing |
| diersoort / product | stofgroep A2 | stofgroep A3 | stofgroep B1 | stofgroep B2 | stofgroep B3 |
|---|---|---|---|---|---|
| rund |
2x thiouracil |
1x benzylpeniciline |
1x meloxicam |
19x cadmium 1x kwik |
|
| vleeskalf | 1x α-boldenon |
2x gentamycine 1x oxytetracycline |
|||
| varken |
2x thiouracil |
2x oxytetracycline | 1x levamisole |
1x kwik 1x cadmium |
|
| schaap/geit | |||||
| paard | |||||
| pluimvee | |||||
| konijn | |||||
| gekweekt wild | |||||
| vrij wild |
| diersoort / product | stofgroep B3 |
|---|---|
| rund | |
| varken | |
| schaap/geit | |
| paard | |
| pluimvee | |
| aquacultuur | 1x cadmium |
| honing | |
| vrij wild |
In de niet getoonde stofgroepen is niets gevonden.
Maatregelen: aanvullende inspecties, zo nodig maatregelen
Bij monsters die positief werden getest op antibiotica of andere diergeneesmiddelen voerden wij een inspectie uit bij het primaire bedrijf, dus de boerderij waar het dier vandaan kwam. We hebben 5 aanvullende inspecties bij boerderijen uitgevoerd. Dit leidde tot de volgende resultaten.
- 4 keer een maatregel: een schriftelijke waarschuwing of een boete
Dit was voor het overschrijden van de maximum residu limiet of het niet volledig en correct invullen van de voedselketeninformatie. - 4 keer een aanvullende monstername
Na onderzoek bleek dat de aanvullende monsters toch conform de eisen waren. - 3 melding naar een EU-lidstaat
Hierbij ging het om dieren uit de betreffende lidstaten. In het vlees van de dieren troffen we een gehalte residu boven de maximum residu limiet aan of een ander opvallend resultaat. Dankzij onze melding kunnen de lidstaten een inspectie uitvoeren bij de veehouders.