Toezicht op motorvermogen Nederlandse vissersvaartuigen 2017-2020

Regelgeving motorvermogen vissersvaartuigen

Regels over het motorvermogen zijn vastgelegd in de Visserijwet 1963 en lagere regelgeving zoals de Uitvoeringsregeling visserij en de Uitvoeringsregeling zeevisserij. Deze verwijzen ook naar regels uit het gemeenschappelijk visserijbeleid (GVB) en daaruit volgende regelgeving, waaronder de Controleverordening en de bijbehorende uitvoeringsverordening.

Inspecties motorvermogen vissersvaartuigen

Het vermogen van een motor wordt vastgesteld door de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT), die hiervoor een certificaat afgeeft. Daarna wordt het gecertificeerde vermogen in de visvergunning van het vissersvaartuig in kwestie opgenomen. Dit vermogen mag in geen geval worden overschreden.

Ook zijn er gebieden, zoals de 12-mijlszone, waarin eisen zijn gesteld aan het maximum vermogen om te mogen vissen. Binnen de 12-mijlszone zijn bepaalde typen visserij bijvoorbeeld alleen toegestaan als het vaartuig niet meer motorvermogen heeft dan 221 kW, oftewel: 300 pk.

Uitvoering inspecties

De NVWA voert fysieke vermogensmetingen niet zelf uit. Dit doet een geaccrediteerd en gespecialiseerd bedrijf dat door de Minister van LNV is aangewezen. Controles vinden zowel aangekondigd als onaangekondigd plaats vanuit de haven van aanlanding (soms in aanwezigheid van de inspecteur van de NVWA). Van elke meting maakt het bedrijf een rapport op dat onder andere naar de RVO en NVWA wordt gestuurd.

Motoren van vissersvaartuigen zijn vaak fysiek verzegeld met verschillende unieke zegels om te voorkomen dat men het vermogen aanpast/manipuleert. Deze zegels staan in een zegelplan dat aan boord moet zijn. De nummers op de zegels in het zegelplan en aan de motor moeten overeenkomen. Wanneer zegels niet correct zijn aangebracht, verbroken zijn of afwezig zijn, kan dit betekenen dat de motorinstellingen zijn gewijzigd om het vermogen te manipuleren. Wij voeren deze zegelcontrole zelf uit. Dit hoeft niet aan de wal te gebeuren, het is ook mogelijk op zee als daar aanleiding voor is.

Fysieke motorvermogensmetingen (circa 50 vermogensmetingen per jaar) volgen een vaste procedure en worden vooraf bij ons aangemeld door de meetbureaus zodat wij ook bij (onaangekondigde) metingen aanwezig kunnen zijn. Naast het soms 'meeliften' tijdens deze metingen initieert de NVWA ook zelf vermogensmetingen. In figuur 1 wordt aangegeven hoeveel inspecties er op motorvermogen (door de NVWA zelf geïnitieerd) en/of zegelplan zijn uitgevoerd in de jaren 2017 tot en met 2019 en met welk resultaat. Vanwege de Coronasituatie zijn in 2020 geen inspecties op motorvermogen uitgevoerd.

Bij maar liefst de helft van alle inspecties in 2018 vonden wij overtredingen. In 2019 werden minder inspecties uitgevoerd, maar vonden we in ruim driekwart van de inspecties overtredingen.

Als wij een inspectie niet akkoord vinden, volgen er eenb of meerdere maatregelen, afhankelijk van de overtreding(en). Het uitgangspunt bij het bepalen van de opgelegde maatregel is het specifieke interventiebeleid voor zeevisserij.

Figuur 2 geeft de genomen maatregelen weer. Wanneer een maatregel is afgebroken, betekent dit dat een verdere maatregel is uitgebleven, ondanks dat de inspectie niet akkoord is bevonden. Als de maatregel ontbreekt, is er geen specifieke maatregel geregistreerd die geautomatiseerd te ontsluiten is. Het kan bijvoorbeeld om een mondelinge waarschuwing gaan. Dit is geen officiële maatregel.

In totaal hebben we van 2017 tot en met 2020 12 rapporten over de uitkomsten van dit onderzoek geschreven en naar de Rijksdienst Van Ondernemend Nederland (RVO) gestuurd. In de meeste gevallen (8 keer) ging het om zegels, zoals niet gemelde verbroken zegels of afwezige zegels. In 4 gevallen was het maximaal toegestane motorvermogen overschreden.

Risico's controle motorvermogen

Het controleren van het motorvermogen is niet makkelijk. De Europese Commissie heeft in 2019 laten onderzoeken hoe het in de EU gesteld is met controlesystemen voor het motorvermogen. Daaruit bleek dat in veel lidstaten geen effectieve controle op het motorvermogen van vaartuigen plaatsvindt. Nederland heeft in vergelijking met andere landen een relatief strenge controle door de verzegeling van motoren en fysieke metingen van het motorvermogen. Het systeem blijft echter fraudegevoelig. Men vermoedt dat het motorvermogen ondanks verzegeling van onderdelen nog steeds kan worden aangepast, al blijkt dit niet uit de inspecties.

Ook heeft de techniek niet stilgestaan. Het verzegelen van motoren is voornamelijk relevant bij oudere analoge motoren. Moderne motoren zijn grotendeels elektronisch gestuurd, waardoor eventuele aanpassingen van het motormanagement tot een hoger vermogen kunnen leiden zonder fysieke aanpassingen aan de motor zelf.

Om deze vermoedens te bevestigen of tegen te spreken is het nodig om continu het motorvermogen bij te houden. De resultaten hiervan kunnen dan op een datalogger geregistreerd worden, die eens in de zoveel tijd doorgekamd wordt. Om zo'n systematiek te implementeren moet er wel een norm worden opgesteld. Er wordt in Nederland voor de garnalenvisserij gewerkt aan zo'n norm, die als basis kan dienen voor de hele visserij. Ook zijn er op Europees niveau plannen om een continu vermogensmeting op te nemen in de Controleverordening (VO 122/2009), maar dit zal niet voor 2023 zijn gerealiseerd.