Inspectieresultaten geschiktheid voor vervoer 2023

De NVWA houdt toezicht op het welzijn van dieren tijdens transport. We controleren onder meer of dieren wel vervoerd mogen worden en hier ook geschikt voor zijn. De inspecties voeren we onaangekondigd uit tijdens vervoerscontroles onderweg, op locaties als slachthuizen en verzamelcentra en administratief aan de hand van gegevens in het identificatie- en registratiesysteem dat beheerd wordt door RVO. Daarnaast voeren we ook inspecties uit op geplande tijden op erkende slachthuizen en erkende verzamelcentra. Op deze pagina staan alleen de bevindingen van de onaangekondigde inspecties bij slachthuizen, verzamelcentra en tijdens vervoerscontroles en van de administratieve inspecties.

In het kort: toezicht op diertransport

Bij onze inspecties controleren we of dieren transportwaardig zijn. Is een dier bijvoorbeeld ernstig gewond of kan het niet meer zelfstandig en pijnloos lopen? Dan is een dier niet transportwaardig en mag het niet vervoerd worden. In 2023 hebben we 302 inspecties uitgevoerd op transportwaardigheid. Hiervan waren er 263 akkoord en 39 niet akkoord.

Daarnaast controleren we of er bij transporten hoogdrachtige dieren aanwezig zijn, of dieren die pas geworpen hebben. Hoogdrachtige dieren en dieren die pas geworpen hebben, zijn extra kwetsbaar tijdens transport. Het risico dat het transport leidt tot letsel of onnodig lijden is groot. Daarom mogen dieren waarbij de draagtijd voor meer dan 90% gevorderd is of dieren die in de week ervoor geworpen hebben, niet worden vervoerd. In 2023 voerden we 96 inspecties uit op vervoer van kwetsbare dieren, en dan vooral op hoogdrachtige of pas afgekalfde runderen. Hiervan waren er 36 akkoord en 60 niet akkoord.

Inspectieresultaten transportwaardigheid (gerichte controles op vervoersgeschiktheid)

Bij 302 inspecties controleerden we of de dieren geschikt waren voor vervoer volgens de regels van de Transportverordening. Daarnaast keken we ook of de vervoerder voldeed aan de andere eisen met betrekking tot dierenwelzijn tijdens transport.

Dit deel van ons toezicht is risicogericht: we voeren inspecties uit in situaties waar risico’s voor aantasting van het dierenwelzijn bij overtredingen groter zijn. In 2023 deden we de risicogerichte inspecties op 2 manieren:

  • We voerden inspecties uit bij verzamelcentra en slachthuizen buiten de geplande toezichtstijden van de NVWA, of we voerden de inspecties samen met de NVWA-toezichthouders uit die aanwezig waren voor het toezicht op de geplande toezichtstijden.
  • We voerden onderweg inspecties uit, tijdens het transport van de dieren.

Van de 302 inspecties waren er 39 niet akkoord. In totaal constateerden we 43 overtredingen. Daarbij ging het 17 keer om dieren die niet geschikt waren voor het voorgenomen transport. Deze dieren waren allemaal runderen.

Type overtreding Rund Pluimvee Varken Paard Schaap / geit
Dier niet transportwaardig 17 - - - -
Ontbreken drinkwater - 1 1 - -
Onjuiste behandeling van dieren - 1 - - -
Ontbreken getuigschrift van vakbekwaamheid 2 3 1 1 1
Op vervoermiddel ontbreekt het merkteken voor vervoer levende dieren - - - - 1
Transportvergunning ontbreekt 1 - - - -
Niet juist scheiden van de dieren 2 - - - -
Onvolledige / geen vervoersdocumenten 7 1 - - 2
Andere overtredingen (geen betrekking op dierenwelzijn) 1 - - - -

Hoe hebben wij gehandhaafd?

Voor deze overtredingen hebben we de volgende interventies opgelegd:

  • 5 mondelinge mededelingen 
  • 19 officiële waarschuwingen
  • 19 rapporten van bevindingen, op basis hiervan kan een bestuurlijke boete of maatregel worden opgelegd
Type overtreding Mondelinge mededeling Officiële waarschuwing Rapport van bevindingen
Dier niet transportwaardig - - 17
Ontbreken drinkwater 1 1 -
Onjuiste behandeling van dieren - 1 -
Ontbreken getuigschrift van vakbekwaamheid 1 6 1
Op vervoermiddel ontbreekt het merkteken voor vervoer levende dieren - 1 -
Transportvergunning niet geldig - 1 -
Niet juist scheiden van de dieren 1 1 -
Onvolledige / geen vervoersdocumenten 1 8 1
Andere overtredingen (geen betrekking op dierenwelzijn) 1 - -

Inspectieresultaten hoogdrachtige en pas afgekalfde runderen

Volgens de regels in de Transportverordening is het niet toegestaan om de volgende dieren te vervoeren:

  • drachtige dieren waarvan de draagtijd voor 90% of meer gevorderd is
  • dieren die in  de week voorafgaand aan het transport hebben geworpen

Bij 96 inspecties controleerden we op het vervoer van deze dieren. De inspecties waren vooral gericht op runderen. We voerden inspecties uit op basis van meldingen en op basis van analyses van de gegevens in het identificatie- en registratiesysteem (I&R- systeem) beheerd door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Van de 96 inspecties waren er 36 akkoord en 60 niet akkoord.

Hoogdrachtige runderen

Drachtige dieren mogen niet vervoerd worden als de draagtijd voor 90% of meer gevorderd is. We voerden 79 inspecties op hoogdrachtige dieren uit. Hiervan waren er 28 akkoord en 51 niet akkoord. De inspecties waren voornamelijk gericht op runderen. 

Bij 50 inspecties troffen we hoogdrachtige runderen aan. 1 inspectie betrof een hoogdrachtig varken. Deze inspectie voerden we uit naar aanleiding van een melding. Wij legden de volgende interventies op aan de bedrijven waar de dieren vandaan kwamen:

  • 8 mondelinge mededelingen
  • 8 officiële waarschuwingen
  • 35 rapporten van bevindingen, op basis hiervan kan een boete of maatregel worden opgelegd

Bij het opleggen van de interventies zijn we enkele keren afgeweken van ons interventiebeleid (op basis van beoordeling van de ernst van de situatie).

Dieren die pas geworpen hebben

Dieren mogen niet vervoerd worden in de week dat zij geworpen hebben. Hierbij geldt de dag van geboorte als 0. Vanaf dag 8 is het toegestaan het moederdier te vervoeren.  

Tijdens 17 inspecties controleerden we of er sprake was van het vervoer van dieren die pas geworpen hadden. Ook deze inspecties waren voornamelijk gericht op runderen. 8 inspecties waren akkoord en 9 inspecties waren niet akkoord. 

Bij 8 inspecties troffen we pas afgekalfde runderen aan. In 2 gevallen ging het om dieren die werden afgevoerd na een noodslachting, en dan geldt de Transportverordening niet. De veehouders kregen wel een mondelinge mededeling omdat de dieren niet juist stonden vermeld in het I&R-systeem beheerd door RVO. Ook bij 2 andere inspecties zagen we een onjuiste vermelding in het I&R-systeem.

Wij legden de volgende interventies op aan de bedrijven waar de dieren vandaan kwamen:

  • 2 mondelinge mededelingen
  • 2 officiële waarschuwingen
  • 6 rapporten van bevindingen, op basis hiervan kan een bestuurlijke boete of maatregel worden opgelegd

Bij 1 inspectie werd zowel een officiële waarschuwing als een rapport van bevindingen aangezegd.

Vervolgaanpak: verder met inspecties

Ook in 2024 blijft dierenwelzijn tijdens transport onze volle aandacht houden. We gaan verder met onze inspecties op transportwaardigheid. Hiermee willen we de naleving op de dierenwelzijnseisen verder verbeteren.

Daarnaast zijn er het afgelopen jaar diverse trajecten en projecten opgestart die eraan bijdragen dat er minder dieren op transport gaan die daar niet geschikt voor zijn. Deze trajecten zijn gericht op het motiveren van verschillende doelgroepen om dierenwelzijnseisen beter na te leven. Ook is een van de projecten gericht op een ketenaanpak, met als doel dat melkkoeien niet vervoerd worden als ze daar niet geschikt voor zijn. Een ander project betreft het ontwikkelen van een uniform beoordelingsprotocol, dat beoogt de transportwaardigheid van melkkoeien bestemd voor de slacht beter te kunnen vaststellen. Met dit protocol moeten de relevante ketenpartijen voorafgaand aan het transport beter kunnen bepalen of een melkkoe transportwaardig is of niet.