Toezicht op tattooshops 2022

In het kort: goed desinfecteren vraagt om aandacht

In 2022 hebben we 188 onaangekondigde inspecties uitgevoerd bij tatoeagestudio’s en salons voor permanente make-up. Ook voerden we inspecties uit na een melding.

Bij de onaangekondigde inspecties hebben we 134 keer (71%) een maatregel opgelegd, dat was bijna altijd een waarschuwing. Dit was vaak nodig omdat de tatoeëerder een niet-toegelaten desinfectiemiddel gebruikte, of desinfectiemiddelen onjuist gebruikte. Bij 156 van de 188 locaties hebben we een herinspectie uitgevoerd. De overtreding was in 99% van de gevallen opgelost bij de herinspectie. De overige locaties inspecteren we in 2023 opnieuw.

We hebben 302 meldingen ontvangen. Bij inspecties naar aanleiding van een melding hebben we 111 keer (37%) een maatregel opgelegd. Dit ging met name om het werken zonder vergunning.

Inspectieresultaten: onaangekondigde inspecties

We hebben bij de 188 inspecties 696 tekortkomingen vastgesteld, hierbij hebben we 134 keer (71%) een maatregel opgelegd. In 2021 waren dat nog 64 maatregelen bij 116 inspecties (55%). De stijging ten opzichte van vorig jaar komt deels doordat we het aantal controlepunten hebben uitgebreid en door nieuwe eisen.

Controlepunten uitgebreid

Om meer inzicht te krijgen in de naleving hebben we de lijst met controlepunten uitgebreid. We leggen nu meer details vast. Wat we eerder als 1 tekortkoming registreerden leidt nu soms tot 2 of meer tekortkomingen.

Nieuwe eisen

De nieuwe (Europese) veiligheidscode die sinds januari 2022 geldt stelt enkele nieuwe eisen. Dit zijn eisen die geen acuut veiligheidsrisico opleveren. Een voorbeeld is het inktpaspoort waardoor consumenten weten welke kleurstoffen de tatoeëerder gebruikt. We gaan hier in de toekomst wel op handhaven, maar in 2022 bleef het bij een mondelinge opmerking. Dat gold voor 266 van de 696 tekortkomingen (38%).

Tekortkomingen tattooshops 2022 per onderwerp	Zonder nieuwe eisen	Met nieuwe eisen
Nazorgproducten	32	62
Inrichting, netheid en algehele staat van de behandelruimte	16	16
Desinfecteren en desinfectiemiddelen	151	151
Handhygiëne en eisen aan de gebruikte handschoenen	97	97
Toestemmingsformulier én nazorginformatie	62	166
Gebruikte tatoeagematerialen zoals naalden en onderdelen van tatoeagemachines	62	62
Houdbaarheid en hygiëne van tatoeagekleurstoffen	10	142
Totaal	430	696

Stijging gebruik niet toegelaten handdesinfectiemiddelen

Ook in 2022 hebben we gezien dat tatoeëerders desinfectiemiddelen gebruiken die niet officieel zijn toegelaten. Of dat ze desinfectiemiddelen niet op de juiste manier gebruiken. We kijken hierbij naar desinfectie van de materialen, naar de desinfectie van de handen, en de huid die getatoeëerd gaat worden.

Hierbij valt op dat met name het gebruik van niet toegelaten handdesinfectiemiddelen fors is toegenomen met een stijging van 4% in 2021 naar 14% in 2022. Een mogelijke verklaring is dat de coronacrisis en de aandacht voor 'goede' desinfectiemiddelen in 2021 geleid hebben tot een tijdelijke daling.

De overige deelonderwerpen zijn ten opzichte van 2021 nagenoeg gelijk gebleven.

Tekortkomingen desinfectie tattooshops in detail	2022	2021
Desinfectiemiddelen worden voor het juiste doel gebruikt	37	24
Handdesinfectans is een toegelaten middel voorzien van een N-nummer	26	4
Huiddesinfectans voor de te doorboren huid is voorzien van een RvG nummer	64	36
Oppervlakte desinfectans is een toegelaten middel dat voorzien is van een N-nummer en effectief is tegen virussen	24	11

Inspectieresultaten: inspecties na een melding

In 2022 hebben we van consumenten, ondernemers of collega's van de GGD 302 meldingen ontvangen over tatoeëren en piercen. Dit is een forse toename ten opzichte van 227 meldingen in 2021. We zien wel dat deze meldingen op nagenoeg dezelfde manier verdeeld zijn over de verschillende categorieën als in 2021. Ook dit jaar hebben we vooral meldingen gekregen over het werken zonder vergunning.

In bijna de helft (47%) van de gevallen heeft onze inspecteur vastgesteld dat de melding gegrond is. Helaas was het bij een groot deel (34%) van de meldingen niet mogelijk om een onderzoek in te stellen. Bijvoorbeeld omdat er onvoldoende informatie was aangeleverd. Bij anonieme meldingen is het niet mogelijk om deze informatie alsnog op te vragen. We roepen daarom melders op om zoveel mogelijk informatie door te geven bij de melding.

Ontvangen meldingen in 2022	2022	2021
Werken zonder vergunning of met een verlopen vergunning	225	177
Ondeskundig gebruik van tatoeagemateriaal op een vergunde locatie (overdracht naar GGD)	38	28
Onhygiënisch werken op een vergunde locatie (overdracht naar GGD)	14	11
Overschrijding leeftijdsnormen	15	8
Tatoeagekleurstof	10	3
Totaal	302	227

Maatregelen na onaangekondigde inspecties

Ten opzichte van 2021 hebben we vaker moeten waarschuwen, bijvoorbeeld omdat de (hand-)desinfectie niet op orde was. Het aantal rapporten van bevindingen waaruit een boete kan volgen is toegenomen van 4 naar 8. Dat gaat bijvoorbeeld om een overvolle naaldcontainer. Het aantal rapporten van bevindingen is relatief laag omdat de tekortkomingen meestal niet tot ernstig letsel leiden. In dat geval is een waarschuwing voldoende.

Als we overtredingen zien, dan moet de ondernemer deze direct beëindigen. Dit kan betekenen dat hij zijn werkzaamheden moet staken tot hij een vergunning heeft, of tot hij beschikt over de juiste materialen. We controleren dit door (onaangekondigde) herinspecties. Het kan zijn dat we de locatie opnieuw (onaangekondigd) bezoeken, maar het kan ook zijn dat we aan een ondernemer vragen om informatie, foto's of bewijsstukken na te sturen.

Maatregelen naar aanleiding van onaangekondigde (hygiëne) inspectie	2022	2021
Geen of alleen een opmerking	54	52
Waarschuwing	126	60
Rapport van bevindingen	8	4
Totaal	188	116

In 2022 hebben we bij 156 van de 188 locaties een herinspectie uitgevoerd. De overige locaties inspecteren we in 2023 opnieuw, deze zijn nog niet in de aantallen verwerkt. In vrijwel alle gevallen (99%) was waarschuwen voldoende om de situatie te verbeteren.

Maatregelen na meldingen

Wij handhaven als een melding gegrond is. In de meeste gevallen (66%) hebben we een waarschuwing gegeven, maar we hebben ook 15 rapporten van bevindingen opgesteld naar aanleiding van een melding.

Oordeel en maatregel naar aanleiding van een melding	2022	2021
Niet gegrond	58	36
Geen beoordeling	104	87
Gegrond - geen maatregel	29	11
Gegrond - mededeling	3	7
Gegrond - waarschuwing	93	74
Gegrond - rapport van bevindingen	15	12
Totaal	302	227

Onderzoek naar merken en verkooppunten van tatoeagekleurstoffen

Sinds 4 januari 2022 geldt de REACH-restrictie voor tatoeagekleurstoffen. In aanloop naar deze datum zagen we al een verandering in de markt en de opkomst van nieuwe merken. In 2022 hebben we daarom bij onze inspecties nagevraagd welke merken tatoeagekleurstof ondernemers gebruikten en waar ze deze inkochten.

Hierdoor hebben we een heel goed en actueel beeld gekregen van wat op dit moment de belangrijkste merken en verkooppunten zijn. Deze informatie kunnen we gebruiken bij ons toezicht én het helpt ons bij het in gesprek gaan met de juiste partijen om gezamenlijk de naleving te verhogen.

Vervolgaanpak

Veilig en hygiënisch werken is erg belangrijk om de kans op complicaties bij het zetten van een tatoeage of piercing zoveel mogelijk te verkleinen. Om deze reden zullen we ook in 2023 tatoeagestudio's (onaangekondigd) blijven onderzoeken voor hygiëne-inspecties.

Desinfectiemiddelen in kaart brengen

We zien dat het aantal tekortkomingen op het gebied van desinfectie nog altijd hoog is en ook niet af lijkt te nemen. We willen dit probleem bij de bron aan gaan pakken en zullen in 2023 in kaart brengen om welke niet toegelaten middelen het gaat en waar ze vandaan komen.

Verkleinen aantal ongegronde en onvolledige meldingen

Meer dan de helft van alle meldingen is niet gegrond of kan niet beoordeeld worden. In 2023 onderzoeken we hoe we dit aantal kunnen verkleinen, zodat we onze tijd zo efficiënt mogelijk kunnen besteden.