Inspectieresultaten tongkat ali (Eurycoma longifolia Jack) 2024

In het kort: tongkat ali aangetroffen op Nederlandse markt

In juni en juli 2024 voerde de NVWA controles uit op de verkoop van producten met tongkat ali in Nederland. We zochten op internet naar bedrijven die kruidenpreparaten aanboden.

In totaal inspecteerden we 16 bedrijven die in Nederland zijn gevestigd. Bij 10 van deze bedrijven troffen we producten met tongkat ali aan. De bedrijven moesten de producten uit de handel halen. Wij hebben de producten in beslag genomen en de bedrijven een boete gegeven.

Daarnaast troffen we producten met tongkat ali aan bij 2 online winkels en 3 online platforms die gevestigd zijn in een ander EU-land. We hebben de autoriteiten van de betreffende EU-landen hierover geïnformeerd.

Advies voor consumenten

Producten met tongkat ali zijn misschien kankerverwekkend. Daarom zijn ze verboden in Nederland. Toch is het nog steeds mogelijk om deze producten te kopen, namelijk via webshops die gevestigd zijn in landen buiten de EU. De NVWA heeft geen juridische mogelijkheden om tegen webshops buiten Europa op te treden.

Vanwege het gezondheidsrisico raden wij u sterk af om producten met tongkat ali te kopen. Wilt u andere producten kopen die volgens de fabrikant of verkoper het libido stimuleren? Dan adviseren we u om kritisch te zijn. Zeker als de producten alleen worden verkocht via webshops buiten Europa. Mogelijk is er een risico voor uw gezondheid. Vraag de leverancier eerst om meer informatie over de herkomst, samenstelling en wettelijke status van een product.

Ziet u dat er producten met tongkat ali worden aangeboden in een Nederlandse winkel of webshop? Dan is de verkoper in overtreding. U kunt dit bij ons melden.

Inspectieresultaten

Kruidenpreparaten met tongkat ali waren voor 15 mei 1997 niet of nauwelijks verkrijgbaar op de Europese markt. Daarom zijn het wettelijk gezien ‘nieuwe voedingsmiddelen’ of ‘novel foods’ (zie de Novel Food-verordening: Verordening (EU) nr. 2015/2283). Nieuwe voedingsmiddelen mogen alleen worden verkocht in Nederland en andere EU-landen als ze zijn toegelaten tot de Europese markt, en voldoen aan de Europese basisvoorschriften voor het in de handel brengen van nieuwe voedingsmiddelen. Ook moeten ze zijn opgenomen in de Unielijst van nieuwe voedingsmiddelen in Verordening (EU) nr. 2017/2470.

Tongkat ali is niet toegelaten tot de EU en staat ook niet op de Unielijst. Er is wel een aanvraag ingediend voor goedkeuring als nieuw voedingsmiddel. Maar de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) heeft geconcludeerd dat tongkat ali genotoxisch is. Dit betekent dat tongkat ali het genetische materiaal in een cel kan beschadigen en mutaties kan veroorzaken, wat mogelijk tot kanker leidt. Daarom is er geen Europese Markttoelating gekomen voor tongkat ali.

Wij ontvingen diverse meldingen dat er toch producten met Tongkat Ali werden verkocht in Nederland. Deze meldingen kwamen onder meer van andere EU-landen. Daarom startten we een onderzoek en voerden we inspecties uit bij 16 bedrijven in Nederland. Bij 10 bedrijven troffen we producten aan die tongkat ali bevatten. Dit bleek uit de informatie op het etiket. Het ging om 11 verschillende producten: 1 bedrijf bood 2 verschillende producten aan.

Daarnaast constateerden we dat een aantal buitenlandse (Europese) bedrijven producten met tongkat ali verhandelden in Nederland. Bij 2 online winkels troffen we 4 verschillende producten aan. Bij 3 online platforms zagen we 236 verschillende producten. De namen van deze bedrijven hebben we gemeld aan de landen waar de bedrijven gevestigd zijn, zodat zij de handel in deze producten konden stoppen. De meldingen deden we via het Rapid Alert System for Food and Feed (RASFF). Via dit systeem kunnen EU-landen snel informatie uitwisselen over onveilige levensmiddelen en onveilige diervoeders.

Hoe hebben wij gehandhaafd?

Wij hebben gehandhaafd volgens ons interventiebeleid. De 10 Nederlandse bedrijven die producten met tongkat ali aanboden kregen een boete. Ook hebben wij de producten in beslag genomen.

Vervolgaanpak

De NVWA blijft toezicht houden op dit soort producten en bedrijven die deze producten verkopen en controleert regelmatig of producten met tongkat ali op Nederlandse websites te koop worden aangeboden.

Ook hebben we aan de Douane doorgegeven welke producten met tongkat ali zijn aangetroffen en wat de namen van deze producten waren. Zo kunnen we er als toezichthouders samen voor zorgen dat deze producten minder makkelijk Nederland binnenkomen.

Bij de Nederlandse verkopers van producten met tongkat ali gaan we nog controleren of zij beschikken over een HACPP-voedselveiligheidsplan. Dit is verplicht voor bedrijven die levensmiddelen produceren, verhandelen, importeren of verkopen. Bedrijven zijn namelijk zelf verantwoordelijk voor de veiligheid van de levensmiddelen die ze op de markt brengen. Ze moeten ervoor zorgen dat levensmiddelen geen verboden of schadelijke stoffen bevatten. Een HACPP-plan helpt ze om aan de wettelijke eisen te voldoen.