Inspectieresultaten dierenwelzijn- en gezondheid gezelschapsdieren 2023
Er zijn wettelijke regels om het welzijn en de gezondheid van huisdieren te beschermen. De NVWA houdt hier toezicht op. Daarom voeren we inspecties uit bij bijvoorbeeld verkopers, fokkers, handelaren, dierenasielen van de Dierenbescherming en opvanglocaties. In 2023 voerden we 301 inspecties uit. Dit deden we voornamelijk naar aanleiding van meldingen. We ontvingen in totaal 1.836 meldingen over gezelschapsdieren.
Inspecties dierenwelzijn
In 2023 hebben we 80 inspecties uitgevoerd die gericht waren op het welzijn van gezelschapsdieren. Deze inspecties vonden onder meer plaats bij fokkers en asielen. Ook voerden we in opdracht van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) inspecties uit bij opvanglocaties. Tijdens de inspecties controleerden we bijvoorbeeld op:
- welzijn van de dieren
- huisvesting
- juiste identificatie en registratie (I&R) van honden
- administratie
- bezit van een vakbekwaamheidsbewijs
Resultaten
| Locaties | Aantal inspecties | Akkoord | Niet akkoord |
|---|---|---|---|
| Fokkers en handelaren | 68 | 16 | 52 |
| Opvanglocaties RVO | 12 | 7 | 5 |
Van de 80 inspecties waren er 23 akkoord en 57 niet akkoord. De overtredingen die wij bij de opvanglocaties van RVO constateerden hadden betrekking op de I&R-registratie. Bij fokkers en handelaren zagen we onder meer de volgende overtredingen:
- Er werd gefokt met extreem kortsnuitige honden.
- De verblijven waren vuil.
- De dieren werden niet goed verzorgd.
- De beheerder had geen bewijs van vakbekwaamheid
- De administratie werd niet goed bijgehouden.
- De registratie in het I&R-systeem van RVO was niet op orde.
Inspecties op handel in huisdieren (hoog-risico rabiës)
In Nederland worden regelmatig honden en katten verhandeld die afkomstig zijn uit een land met een hoog risico op rabiës (hondsdolheid). Wij controleren onder meer of deze dieren conform de geldende Europese wet- en regelgeving geïmporteerd zijn. Deze wet- en regelgeving is erop gericht om het risico op verspreiding van rabiës te verkleinen.
In 2023 hebben we 64 inspecties uitgevoerd die betrekking hadden op dieren afkomstig uit een hoog-risico land. De inspecties waren naar aanleiding van meldingen. Die kwamen vooral van dierenartsen. Hierbij was sprake van een verdenking van illegale invoer uit landen waar rabiës nog regelmatig voorkomt, zoals Polen, Roemenië, Marokko of uit andere delen van de wereld.
Resultaten
Van de 64 inspecties waren 10 inspecties akkoord en 54 niet akkoord. In onderstaande tabel staat hoeveel inspecties er zijn uitgevoerd per type houder. De houder is in veel gevallen niet dezelfde persoon of organisatie die het dier heeft geïmporteerd en is dus niet automatisch de overtreder.
| Type houder | Totaal aantal inspecties | Akkoord | Niet akkoord |
|---|---|---|---|
| Stichting | 1 | 0 | 1 |
| Handelaren | 4 | 1 | 3 |
| Particulier | 59 | 9 | 50 |
We zagen verschillende overtredingen, namelijk:
- De chip en/of rabiësvaccinatie ontbrak.
- Er waren geen of onjuiste gezondheidscertificaten aanwezig bij het dier.
- De titerbepaling (uitslag van de bloedtest) uit het land van herkomst was vervalst.
De meeste dieren die niet aan de eisen voldeden zijn tijdelijk in officiële afzondering (quarantaine) geplaatst. Hiermee zijn deze dieren gelegaliseerd en is er geen risico meer op rabiës.
Sinds 2012 is er in Nederland geen rabiës geconstateerd bij huisdieren.
Inspecties bij huisdieren uit Oekraïne en Rusland vanwege risico op rabiës
Ook in 2023 kwamen ontheemden uit Oekraïne en Rusland met hun huisdieren naar Nederland vanwege de oorlog. Gewoonlijk gelden er strenge eisen voor de invoer van huisdieren uit Oekraïne en Rusland, omdat in deze landen rabiës (hondsdolheid) voorkomt. Door de import van deze dieren is er mogelijk een risico voor de volksgezondheid. De dieren kunnen rabiës bij zich dragen. Dit geldt vooral voor honden, katten en fretten.
Tot 14 juni 2023 gold voor ontheemden een tijdelijke versoepeling van deze invoereisen. Ontheemden die na deze datum met hun dier naar Nederland zijn gekomen, moeten aan de normale EU-importeisen voldoen.
Controles
In 2023 hebben we 136 inspecties uitgevoerd om te controleren of de dieren aan de op dat moment geldende invoereisen voldeden. Bij de inspecties letten we op de volgende zaken:
- de aanwezigheid van een chip ter identificatie
- geldige rabiësvaccinatie
- de titeruitslag: het resultaat moest hoger dan 0,5 IE/ml zijn
Ook controleerden we of het dier in thuisquarantaine werd gehouden. We voerden deze inspecties grotendeels fysiek uit. Een aantal inspecties deden we op afstand, via de telefoon.
Ons toezicht werd bemoeilijkt door tussentijdse overplaatsingen van ontheemden tussen verschillende opvanglocaties. We onderhielden contact met partijen die ondersteuning bieden aan ontheemden.
Als onze inspecteurs dieren aantroffen die niet aan de eisen voldeden, dan zetten zij direct in op herstel. De eigenaren kregen de opdracht om hun dier zo snel mogelijk aan de eisen te laten voldoen. Deze dieren hoefden niet in officiële afzondering (quarantaine) geplaatst te worden, maar mochten in thuisquarantaine.
Herinspecties
We voerden 20 herinspecties uit. Deze waren vooral gericht op dierenwelzijn. Er waren 8 inspecties akkoord en 12 niet akkoord. Voor de niet-akkoord inspecties hebben wij een interventie toegepast volgens ons interventiebeleid. De bedrijven waar we tijdens de herinspectie opnieuw een overtreding constateerden, worden opnieuw gecontroleerd.
Internettoezicht op fokkerij
De regels voor fokkerij gelden voor iedereen die fokt met huisdieren, ook voor particulieren die eenmalig een nestje hebben. Binnen het project Internettoezicht lag in 2023 de focus op fokkers van typen katten waarmee niet gefokt mag worden, zoals de Scottish Fold (kruisingen) en Bambino Sphynx. Fokkers die met kittens van dit type katten adverteerden op Marktplaats, kregen een naleefbrief of een officiële waarschuwing. In een naleefbrief leggen we uit waarom fokken met deze katten niet is toegestaan. In 2023 hebben we 228 van deze brieven verstuurd. Daarnaast gaven we 114 officiële waarschuwingen.
Hoe hebben wij gehandhaafd?
We hebben bij deze bedrijven op verschillende manieren gehandhaafd: er zijn bestuurlijke boetes en lasten onder dwangsommen opgelegd, processen verbaal en officiële waarschuwingen opgemaakt. Dit doen we volgens ons interventiebeleid. Ook kunnen we nalevingshulp bieden aan de gecontroleerde.
Vervolgaanpak
Ook in 2024 controleren we op de eisen voor welzijn en gezondheid van huisdieren. Meldingen die gaan over (illegale) import van dieren uit landen met een hoog risico voor rabiës, blijven prioriteit. We blijven toezicht houden op fokkers en handelaren, en daarnaast op importeurs van honden uit het buitenland. Dit doen we op verschillende manieren, zoals door internettoezicht.