Jaaroverzicht beschermde dieren en planten 2022

Inspecties

Bij onze inspecties gaat het om levende en dode planten en dieren, en ook om producten die hiervan gemaakt zijn. Denk bijvoorbeeld aan bepaalde voedingssupplementen of ivoren snijwerken. We controleren onder meer op soorten die beschermd zijn onder CITES: dit verdrag reguleert de internationale handel in bedreigde plant- en diersoorten. En we kijken bijvoorbeeld ook naar soorten die zijn opgenomen zijn in de vogel- en habitatrichtlijn.

370 inspecties

In 2022 voerden wij 370 inspecties uit.

• 221 inspecties waren op verzoek van de Rijksdienst Voor Ondernemend Nederland (RVO). Deze instantie is onder andere verantwoordelijk voor de bestuursrechtelijke handhaving van CITES.
• 50 inspecties deden we naar aanleiding van een melding. Dit is bijna een verdubbeling ten opzichte van het voorgaande jaar: van 27 inspecties in 2021 naar 50 inspecties in 2022.
• 49 inspecties waren naar aanleiding van een project. Ieder jaar doen wij projecten om specifieke handelaren en kwekers gericht te controleren.
• 21 inspecties voerden we uit op verzoek van medehandhavers als de politie, douane, provincies en regionale diensten. In 2022 namen we ook deel aan de internationale INTERPOL-actie ‘Thunder 2022’.
• 29 inspecties vallen onder kopje ‘anders’. Deze inspecties voerden wij bijvoorbeeld uit naar aanleiding van advertenties op internet, of het waren extra inspecties op beurzen of markten. Zo voerden we in 2022 controles uit op 13 beurzen.

Projecten

• controles grote handelaren
  Elk jaar gaat team Natuur op inspectie bij enkele grote handelaren om te zien of zij zich goed aan de Natuurbeschermingswetgeving en dierenwelzijnsregels houden.
• project volièrecontroles
  In 2021 is het barrièremodel ontwikkeld om de illegale handel in vogelrichtlijnsoorten te verminderen. Daaruit bleek dat er bij de NVWA behoefte was aan meer kennisuitwisseling en samenwerking met lokale handhavers. Met dit doel zijn er gezamenlijke volièrecontroles uitgevoerd met lokale handhavers, zoals regionale uitvoeringsdiensten en de politie. Een ander doel was om meer inzicht te krijgen in de kweek en handel van moeilijk te kweken soorten. Wij controleerden een groot aantal kwekers. Bij dit project kwam naar voren dat de geselecteerde vogelkwekers zich over het algemeen goed aan de regels hielden.

Controles op beurzen

Jaarlijks controleren wij op en rondom beurzen of er illegale handel in beschermde dieren en planten of producten die daaruit vervaardigd zijn, plaatsvindt. We kijken ook naar dierenwelzijn en controleren of handelaren zich aan het Besluit houders van dieren houden.

In 2022 heeft ons team Natuur inspecties uitgevoerd op 13 beurzen. Bij 2 van deze beurzen ging het om verzamelbeurzen. Er werden geen levende dieren aangeboden, maar ogenschijnlijk antieke decoratie- en gebruiksvoorwerpen. Bij 8 beurzen ging het om de handel in terrariumdieren en bij 3 om de handel in vogels.

Eenmaal troffen wij handel aan in dieren waarvan de legale herkomst niet kon worden aangetoond. Daarnaast troffen we overtredingen aan van veterinaire voorschriften en regels met betrekking tot dierenwelzijnswetgeving. Het ging bijvoorbeeld om: te kleine tijdelijke huisvesting, het niet hebben van een UBN (Uniek Bedrijfsnummer) of bewijs van vakbekwaamheid, of het niet verstrekken van informatie over dierverzorging aan klanten. Hiervoor kregen de handelaren een schriftelijke of mondelinge waarschuwing.

INTERPOL/WCO-actie Thunder

Wij namen deel aan ‘Thunder 2022’, de internationale actie tegen wildlife-crime van INTERPOL en de Werelddouane organisatie. De NVWA nam samen met de politie net als voorgaande jaren de coördinatie op zich.

Er zijn vooral veel souvenirs en verpakkingen met voedingssupplementen, cosmetica en alternatieve medicijnen in beslag genomen. Vaak hadden reizigers deze nietsvermoedend meegenomen vanuit het buitenland. In een persbericht riepen we reizigers op om producten waarin planten en dieren verwerkt zijn niet zomaar vanuit het buitenland mee te nemen.

Inspectieresultaten en maatregelen

196 inspecties waren akkoord. Bij meer dan de helft van de inspecties zijn dus geen overtredingen geconstateerd.

De andere 174 inspecties waren niet akkoord. Wij hebben de volgende maatregelen opgelegd:

• 9 schriftelijke waarschuwingen
• 127 rapporten van bevindingen 
• 32 processen-verbaal
• 1 bestuurlijke strafbeschikking milieu (BSBM)

Bij 5 inspecties is ervoor gekozen niet direct handhavend op te treden in verband met een uitzonderlijke situatie. Kijk voor meer informatie over hoe wij ingrijpen bij overtredingen op de pagina over ons interventiebeleid, en het specifiek interventiebeleid voor natuurwetgeving.

Informatietrajecten

Informatietraject bushmeat

Bushmeat is vlees dat afkomstig is van wilde dieren uit de tropen. Wij wilden de aard en omvang van de handel in bushmeat beter in kaart brengen, en ook meer te weten komen over de consumptie ervan in Nederland. Dit hebben wij gedaan met behulp van literatuuronderzoek, data-analyse en interviews. Op basis van dit traject kunnen we hier in de toekomst gerichter tegen optreden.

Informatietraject cactussen en orchideeën

Cactussen, veel verschillende vetplanten en orchideeën zijn beschermd onder CITES. Wij wilden weten wat de omvang is van de illegale handel in deze planten. Hiervoor riepen wij de hulp in van verschillende experts, variërend van wetenschappers tot handhavers en van vertegenwoordigers van hobbyistenverenigingen tot handelaren. Hierbij kwam onder andere naar voren dat de regelgeving bij veel detailhandelaren en consumenten niet duidelijk is.