Jaaroverzicht beschermde dieren en planten 2021

Daarnaast zijn een aantal kwekers van beschermde reptielen en amfibieën gecontroleerd, om te beoordelen of zij deze soorten ook daadwerkelijk kweken, en zijn exporteurs van vogels geïnspecteerd, om te controleren of zij zich aan de regels voor export houden. Daarnaast heeft de NVWA zich ingezet tijdens de internationale INTERPOL actie 'Thunder 2021'.

Inspecties

Van de 233 inspecties die uitgevoerd zijn, is verreweg het grootste deel uitgevoerd naar aanleiding van een verzoek tot controle van RVO (figuur 1). Evenals in 2020, was in 2021 het aantal inspecties bij particulieren beperkt door de coronamaatregelen.

Afdoeningen

Bij minder dan de helft van de inspecties (n=112) waren de bevindingen akkoord. Dit wil zeggen dat dus bij meer dan de helft van de inspecties één of meerdere overtredingen zijn geconstateerd. Bij 1 inspectie is er zowel een rapport van bevindingen opgesteld voor overtredingen die vallen onder het Bestuursrecht, alsook een proces-verbaal opgemaakt voor strafbare feiten die vallen onder de Wet natuurbescherming. Deze worden in de Wet op economische delicten aangemerkt als 'economische delicten'.

Projecten

Ontwikkelen barrièremodel vogelstroperij en illegale vogelhandel

Het team Natuur van de NVWA heeft een barrièremodel gebruikt om het stropen van zangvogels in Nederland en de daarop volgende handel tegen te gaan.

Een barrièremodel wordt ingezet wanneer sprake is van fraude: het met opzet niet naleven van wet- en regelgeving om onrechtmatig voordeel te verkrijgen. Middels een barrièremodel wordt een criminaliteitsfenomeen in samenwerking met inhoudelijk experts op een overzichtelijke wijze in kaart gebracht, zodat mogelijke stappen (barrières) om de criminaliteit tegen te gaan inzichtelijk worden.

Dit heeft tot nieuwe aanknopingspunten geleid als onderdeel van een handhavingsmix om in te zetten bij het tegengaan van de wildvang en handel in beschermde vogels.

Exportcontroles vogels

Op het moment dat een aantal zendingen met vogels naar het buitenland geëxporteerd werden, hebben NVWA-inspecteurs samen met keuringsdierenartsen controles uitgevoerd bij exporteurs van vogels. Hierbij is gekeken of de vogels die op de uitvoervergunningen stonden ook daadwerkelijk de vogels waren die uitgevoerd werden. Met deze werkwijze werd gecontroleerd of illegaal verkregen vogels niet tussen legaal verkregen vogels Nederland uit gesmokkeld werden. Hierbij zijn geen overtredingen aangetroffen.

Controles bij kwekers van reptielen en amfibieën

De NVWA heeft controles uitgevoerd bij verschillende kwekers van zeldzame reptielen en amfibieën. Dit om te controleren of de soorten waarvan dat aangegeven wordt, ook daadwerkelijk gekweekt worden. Ook is er gecontroleerd of van alle dieren de legale herkomst kon worden aangetoond.

Informatietraject voedingssupplementen en cosmetica

Dit jaar heeft de NVWA het gebruik van CITES-soorten als grondstof voor cosmetica en voedingssupplementen onder de loep genomen. Er is voorlichting gegeven aan enkele leden van de Nederlandse Cosmetica Vereniging en er zijn interviews uitgevoerd met bedrijven over het gebruik van CITES-grondstoffen, om inzicht te krijgen in de kennis die zij hebben over de regelgeving en de beschermde status van de betreffende soorten. Hieruit kwam naar voren dat de meeste bedrijven zichzelf niet heel bewust zijn van handel in CITES-soorten, maar dat de leveranciers van de grondstoffen hiervoor zorg dragen. Deze leveranciers zijn vaak in andere EU- lidstaten gevestigd. Door naar de CITES-invoergegevens van deze landen te kijken, lijkt het aannemelijk dat dit met de juiste vergunningen gebeurt.

Project grote handelaren

Jaarlijks worden er enkele grote handelaren in levende dieren gecontroleerd om te kijken of zij volledig conform de wetgeving omtrent natuurbescherming en dierenwelzijn handelen.

Acties

INTERPOL/WCO-actie Thunder

De NVWA coördineert samen met de politie de Nederlandse inzet tijdens de internationale acties tegen wildlife crime van INTERPOL en de WCO. Alle handhavingspartners belast met de handhaving van CITES in Nederland dragen hieraan bij. Het Ministerie van LNV, de politie, douane, RVO, het OM en de NVWA treden hierin samen op tegen illegale handel in beschermde planten en dieren. Dit jaar vond het plaats gedurende de maand oktober. Er deden 118 landen aan mee en de actie leidde wereldwijd tot meer dan 1.000 inbeslagnames en het identificeren van 300 verdachten in deze criminele handel. De actie was een erg groot succes. Er zijn onder andere bijna 500 vogels in beslag genomen en op Schiphol werd een smokkelaar met 145 amfibieën en reptielen onderschept.

Controles beurzen

Jaarlijks controleert de NVWA op en rondom beurzen op zowel illegale handel in beschermde dieren en planten (of producten die daaruit vervaardigd zijn), als op dierenwelzijn en of handelaren zich aan het Besluit houders dieren houden. Tijdens de periodes dat beurzen mogelijk waren, hebben er 2 keer controles plaatsgevonden op de terrariumbeurs in Houten. Hierbij zijn meerdere overtredingen vastgesteld, waaronder het invoeren vanuit het Verenigd Koninkrijk zonder de benodigde veterinaire controles, het vervoeren van salamanders over landsgrenzen zonder de juiste procedures te volgen (om de verspreiding van de schimmelziekte Batrachochytrium salamandrivorans tegen te gaan) en het niet kunnen aantonen van de legale herkomst van beschermde diersoorten. Ook is gecontroleerd op de vogelbeurs in Hardenberg. Hier zijn 8 putters in beslag genomen met gemanipuleerde pootringen.

Honderden dieren in beslag genomen tijdens actie tegen wildlife crime