Advies van BuRO over de update horizonscan invasieve exoten 2022
Gebruik de resultaten van het onderzoek ‘update horizonscan invasieve exoten 2022’ in het exotenbeleid. Deel de resultaten met partijen die betrokken zijn bij introducties van exoten. Verwijder uit voorzorg waar mogelijk nieuwe exoten als deze in de natuur worden aangetroffen. Dit advies geeft bureau Risicobeoordeling & onderzoek (BuRO) aan de directeur van de directie Natuur van het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN).
Aanleiding onderzoek
Eén van de taken van BuRO is het signaleren van nieuwe exoten die een gevaar kunnen vormen voor de Nederlandse natuur. Welke exoten kunnen we de komende jaren in Nederland verwachten? Om dat te onderzoeken gebruikt BuRO het instrument ‘horizonscan’. Dat is een inventarisatie van te verwachten exoten uit diverse bronnen.
In 2014 is een eerste Nederlandse horizonscan uitgevoerd in opdracht van BuRO door het Nederlands Expertise Centrum Exoten (NEC-E). BuRO heeft het NEC-E opdracht gegeven deze horizonscan te updaten met nieuwe soorten.
Aanpak
De onderzoekers van het NEC-E hebben een basislijst gemaakt van exoten die voorkwamen in de eerste horizonscan 2014 en in wetenschappelijke risicobeoordelingen en horizonscans in gebieden die klimatologisch overeenkomen met Nederland. Daarnaast hebben zij databanken met exoten geraadpleegd en (grijze) literatuur verkend met meldingen van exoten. Tot slot hebben ze geïnventariseerd welke exoten aanwezig zijn in de handel, dierentuinen en kinderboerderijen.
Uit deze basislijst hebben de onderzoekers een selectie gemaakt van potentieel invasieve soorten die zich kunnen vestigen en voortplanten in Nederland, die schade kunnen toebrengen aan de natuur en die nog niet of slechts in kleine aantallen in Nederland aanwezig zijn.
Ook hebben ze een lijst gemaakt van soorten waarover nog weinig bekend is, maar die volgens de experts mogelijk invasief worden in Nederland.
Resultaten van de update horizonscan 2022
- Er is sinds 2014 een sterke toename van hoog-risicosoorten. In de horizonscan uit 2014 bestond het overzicht uit 90 soorten: 76 uit wetenschappelijke risicobeoordelingen en 14 met een deskundigenoordeel. In de update horizonscan van 2022 is dit aantal gestegen tot 313 soorten: 195 uit wetenschappelijke risicobeoordelingen en 118 met een deskundigenoordeel. Deze toename is vooral het gevolg van de grotere beschikbaarheid van risicoanalyses, horizonscans en publicaties over invasieve exoten.
- Veel exoten die in 2014 werden gehouden of verhandeld, zijn inmiddels aangetroffen in het wild.
- Er worden steeds vaker exoten geïdentificeerd waarover weinig bekend is maar die mogelijk wel invasief kunnen zijn.
- Handel is een belangrijke introductieroute.