Signaaladvies over de salamanderschimmel Bsal
Blijf inzetten op communicatie over de schimmel Batrachochytrium salamandrivorans (Bsal) om verspreiding te voorkomen. Blijf stimuleren dat hygiëneprotocollen bij bezoek aan terreinen worden nageleefd en steun snel en stevig ingrijpen door overheden en terreinbeherende organisaties bij eventuele nieuwe uitbraken van Bsal. Dit advies geeft BuRO aan de directeur van directie Natuur, ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.
Aanleiding en vraagstelling
In 2013 werd in Nederland de tot dan toe onbekende salamanderschimmel Batrachochytrium salamandrivorans (Bsal) ontdekt. De schimmel bleek wereldwijd een serieuze bedreiging te zijn voor vele salamandersoorten, waarbij soms meer dan 90% van een populatie stierf. Deze schimmel vreet letterlijk de huid van een gevoelige, geïnfecteerde salamander weg en dieren die besmet raken sterven binnen enkele weken tijd.
In Nederland zijn uitbraken van Bsal bekend in Zuid-Limburg en in Gelderland. In 2020 heeft RAVON (organisatie voor onderzoek naar reptielen, amfibieën en vissen) een deskundigensessie in Nijmegen georganiseerd met overheden, terreinbeherende organisaties en deskundigen. Daar bleek dat er nog veel onbekend was over de schimmel en de wijze waarop deze zich zou kunnen verspreiden. Eén van de vragen die opkwam was of de schimmel misschien al veel verder verspreid was in Nederland dan bekend.
Dit was aanleiding voor BuRO om opdracht te geven aan RAVON voor een verspreidingsonderzoek naar de mogelijke aanwezigheid van de schimmel Bsal in het Nederlandse milieu.
Aanpak
Het verspreidingsonderzoek is uitgevoerd met behulp van de environmental DNA (eDNA) techniek, die het mogelijk maakt de schimmel in stilstaand water te detecteren. Op 37 locaties waar de schimmel mogelijk zou kunnen voorkomen zijn watermonsters genomen en geanalyseerd.
Resultaten
Op 3 van de 37 locaties is Bsal aangetroffen. Eén locatie is de al bekende locatie in Zuid-Limburg, de overige 2 locaties liggen ook in Zuid-Limburg. Op de overige onderzochte locaties is geen Bsal aangetroffen. Ook niet rond de bekende uitbraak locatie in Gelderland. De bekende locatie in Gelderland is niet opnieuw bemonsterd.