Inspectieresultaten dierenwelzijn grazers 2021

Inspectieresultaat | 03-06-2022

Samenvatting

In 2021 hielden we voornamelijk toezicht op het welzijn van grazers door het opvolgen van meldingen. 74% van deze inspecties was akkoord.

Daarnaast zijn inspecties uitgevoerd bij geitenhouders met een hoog percentage lammersterfte. Bij 17 van de 24 inspecties zijn geen overtredingen geconstateerd.

Tot slot was er aandacht voor risicobedrijven en bedrijven onder verscherpt toezicht. 54% van de inspecties op risicobedrijven was akkoord. 44% van de inspecties op bedrijven onder verscherpt toezicht was akkoord. In 2021 stroomden 5 bedrijven uit verscherpt toezicht en kwamen 12 nieuwe bedrijven onder verscherpt toezicht.

Welzijnsinspecties bij houders van grazers

Jaarlijks voeren we welzijnsinspecties uit bij houders van grazers. Dit zijn met name houders van runderen, geiten, schapen en paarden. Ook gemengde bedrijven waar naast grazers andere (productie)dieren worden gehouden, zoals varkens of pluimvee, vallen hieronder.

De inspectieresultaten gaan ook over hobbymatig gehouden grazers (niet voor productie gehouden) en soorten als buffels en kamelen (overige productiedieren).

De inspectieresultaten hebben betrekking op de volgende onderdelen:

Resultaten welzijnsinspecties

Meldingen

In 2021 zijn er 744 inspecties uitgevoerd naar aanleiding van meldingen over grazers. 547 van deze inspecties waren akkoord (74% van het totaal). Daarnaast bezochten inspecteurs 10 locaties waar geen dieren meer aanwezig waren. Dit kan bijvoorbeeld voorkomen doordat de veehouder zijn dieren heeft verplaatst tussen moment van de melding en moment van inspectie.

Bij een inspectie kan een inspecteur meerdere diersoorten aantreffen. Daardoor ligt het totaal aantal inspecties per diersoort hoger dan het totaal aantal uitgevoerde inspecties. De meeste inspecties hadden betrekking op schapen, melkvee en paarden. Deze diersoorten worden vaak buiten gehouden, waardoor de zichtbaarheid voor burgers groter is. Daarnaast is de melkveesector relatief groot in vergelijking met andere sectoren.

De overtredingen bij schapen betroffen voornamelijk het onthouden van de nodige zorg en het niet onmiddellijk op passende wijze verzorgen van een ziek of gewond dier. Daarnaast waren er regelmatig overtredingen op de manier van houden van schapen. Bijvoorbeeld het niet voldoende ruimte laten aan een dier voor zijn fysiologische en ethologische behoeften, en het onvoldoende bescherming bieden aan buiten gehouden dieren.

De overtredingen bij paarden en melkvee betroffen voornamelijk: het onthouden van de nodige zorg, het niet onmiddellijk op passende wijze verzorgen van een ziek of gewond dier en het bieden van een niet-toereikende of onvoldoende hygiënische huisvesting.

Meldingen – hitte, kou & hevige neerslag

Van de 744 inspecties naar aanleiding van meldingen, waren er 28 naar aanleiding van extreme weersomstandigheden. Extreme weersomstandigheden zijn onder andere hitte, kou en hevige neerslag. 22 van deze 28 inspecties waren akkoord. De inspecties hadden met name betrekking op schapen, runderen en paarden.

11 van de 28 inspecties hadden betrekking op hitte. In tegenstelling tot 2020, was er in 2021 geen hittegolf zoals gedefinieerd door het KNMI. 8 van deze 11 hitte-inspecties waren akkoord. Bij de overige 3 inspecties hadden de buiten gehouden dieren onvoldoende bescherming tegen de hitte.

Project geitenbokjes

Binnen het project geitenbokjes zijn in 2021 24 bedrijven bezocht. 17 van de 24 inspecties waren akkoord. De meest voorkomende overtredingen waren op het gebied van verzorging van zieke of gewonde dieren en de beschikbaarheid of manier van toedienen van een toereikende hoeveelheid geschikt voer.

Er zijn relatief weinig overtredingen aangetroffen binnen dit risicogerichte project. Dit kan verklaard worden door de toegenomen aandacht voor de zorg voor lammeren bij de bezochte bedrijven. Dit is terug te zien in de lammersterfte, die bij meer dan de helft van de bezochte bedrijven was gedaald ten opzichte van het selectiemoment in 2020.

Aantal akkoord en niet akkoord inspecties binnen het geitenbokjesproject in 2021

locatie	inspecties akkoord	inspecties niet akkoord	totaal aantal inspecties
Melkgeitenhouder	16	7	23
Bokkenmester	1	0	1

Risicobedrijven en verscherpt toezicht

In 2021 zijn 21 risicobedrijven bezocht voor (her)inspecties. In totaal zijn hierbij 24 inspecties uitgevoerd. Enkele bedrijven zijn namelijk meer dan één keer bezocht. 54% van de (her)inspecties bij risicobedrijven was akkoord. Daarnaast waren er 5 gevallen waarbij de inspecteurs geen dieren op locatie aantroffen.

Tevens zijn 30 bedrijven bezocht die onder verscherpt toezicht staan. In totaal zijn hierbij 82 inspecties uitgevoerd. Een deel van de bedrijven is namelijk meer dan één keer bezocht. 44% van de (her)inspecties bij bedrijven onder verscherpt toezicht was akkoord. Daarnaast waren er 6 gevallen waarbij de inspecteurs geen dieren op locatie aantroffen. In 2021 zijn 5 bedrijven uit verscherpt toezicht gestroomd, en kwamen 12 nieuwe bedrijven onder verscherpt toezicht.

Aantal akkoord en niet akkoord (her)inspecties bij risicobedrijven en bedrijven onder verscherpt toezicht in 2021

locatie	inspecties akkoord	inspecties niet akkoord	totaal aantal inspecties
Risicobedrijf (21)	13	11	24
Bedrijf onder verscherpt toezicht (30)	36	46	82

Eigen initiatief

In totaal vonden 53 inspecties plaats op eigen initiatief van de inspecteur. Hiervan waren er 18 akkoord en 35 niet akkoord. Meer dan de helft van deze inspecties vond plaats bij runderen op melkveebedrijven of runderen gehouden voor roodvleesproductie.

Herinspecties

In 2021 zijn 225 herinspecties uitgevoerd bij houders van grazers. Dit is inclusief de herinspecties bij risicobedrijven en bij bedrijven onder verscherpt toezicht. Hiervan waren 161 inspecties akkoord en 63 inspecties niet akkoord. Daarnaast zijn 17 locaties bezocht waarbij de inspecteurs geen dieren aantroffen.

Interventies

Als een inspectie niet akkoord is, maakt de inspecteur een interventie op. De inspecteur kan een mondelinge correctie of schriftelijke waarschuwing geven, of een rapport van bevindingen of een proces-verbaal opmaken. Een rapport van bevindingen kan resulteren in een bestuurlijke boete. Een proces-verbaal wordt ingediend bij het Openbaar Ministerie, waarna de zaak strafrechtelijk kan worden afgedaan.

Een bestuurlijke boete of proces-verbaal kunnen beide gecombineerd worden met een herstelmaatregel, zoals het opleggen van een dwangsom. Het totaal aantal opgemaakte interventies ligt daarom hoger dan het aantal niet akkoord inspecties.

Aantal interventies opgelegd naar aanleiding van (her)inspectie op dierenwelzijn bij houders van grazers in 2021

type interventie	aantal
Mondeling correctie	27
Schriftelijke waarschuwing	149
Rapport van bevindingen	110
Proces-verbaal	73

Meer informatie

Meer informatie over de werkwijze van de NVWA bij welzijnsinspecties grazers, de wetgeving en maatregelen vindt u op de pagina Rol NVWA bij dierenwelzijn.

Regels over dierenwelzijn bij het houden van landbouwhuisdieren staan in de Wet dieren, het Besluit houders van dieren en de Regeling houders van dieren.