Advies van BuRO over de chemische stoffen PFOA en GenX in voedsel

BuRO heeft laten onderzoeken hoeveel van de stoffen GenX en PFOA aanwezig is in verschillende levensmiddelen in de buurt van de bedrijven Chemours in Dordrecht en Custom Powders in Helmond. Deze PFOA en GenX-concentraties zijn vergeleken met concentraties die levenslang dagelijks ingenomen kunnen worden voordat effecten op de gezondheid optreden (gezondheidskundige grenswaardes).

De consumptie van de bemonsterde eieren, melk, kaas, yoghurt en aal overschrijden de gezondheidskundige grenswaardes voor PFOA en GenX niet. De karper die afkomstig is van een visvijver in de nabijheid Custom Powders in Helmond bevat wel een gehalte chemische stof waarbij een verhoogd risico voor de gezondheid niet helemaal kan worden uitgesloten als zeer regelmatig dergelijk vis gegeten zou worden. In de praktijk zal aldaar gevangen vis mogelijk alleen bij gelegenheid gegeten worden door sportvissers. Dit zijn waarschijnlijk eenmalige, of incidentele blootstellingen waarbij het risico voor de gezondheid veel kleiner is. Vervolgens heeft BuRO deze mogelijke risico's bij het consumeren van deze levensmiddelen beoordeeld en daarover advies gegeven.

Aanleiding

Dit BuRO-advies is op eigen initiatief opgesteld om de risico's voor de gezondheid van de Nederlandse consument bij de consumptie van GenX en PFOA in te schatten.

GenX en PFOA

GenX en PFOA behoren tot de groep per- en polyfluoralkylverbindingen (PFAS), die gebruikt worden vanwege hun water-, vet- en vuilafstotende eigenschappen en omdat ze bestand zijn tegen hoge temperaturen. PFOA komt onder andere voor in verpakkingsmaterialen van voedsel zoals bakpapier en pizzadozen en in de teflonlaag van pannen, servies en bakvormen. PFOA wordt momenteel sterk wettelijk gereguleerd en 1 van de alternatieven is GenX. GenX breekt sneller af dan PFOA, maar kan mogelijk voor dezelfde gevaren voor mens en milieu zorgen als PFOA. Tijdens het fabricageproces en de gebruiksfase van producten kunnen GenX en PFOA in het leefmilieu terechtkomen.

Inspecteurs van de NVWA hebben op boerderijen in de buurt van de bedrijven Chemours in Dordrecht en Custom Powders in Helmond eieren, melk (koe en geit), kaas, yoghurt, aal en kuilvoer bemonsterd. Ook is een karper gevangen in een visvijver vlak bij Custom Powders.

Vraag en antwoord

• Welke activiteiten heeft de NVWA ondernomen?
• Tot welke uitkomsten hebben de metingen in die monsters geleid?
• Hoe is te verklaren dat levensmiddelen uit gebieden met aantoonbare bodemconcentraties PFOA en GenX toch veilig geconsumeerd kunnen worden?
• Wat zijn GenX en PFOA?
• Waarom heeft de NVWA aandacht voor GenX en PFOA?
• Welke kennis is hierover in Nederland?